Deel 5 -  najaar 2023

Dinsdag 19 september - Berat

Gjiri Lalezit-Drac - Berat 152 km ☀️ 34°C

Oh Lord, won't you buy me a Mercedes Benz..... Was het een ultieme profetie en had Janis Joplin 3 dagen voor haar dood een visioen over ontwikkelingen die decennia later zouden plaatsvinden in Albanië? Onwaarschijnlijk, maar toepasselijk is de beginfrase van haar laatste song wel. Privébezit, zoals auto's waren gedurende het volkomen atheïstische Hoxha-tijdperk strikt verboden. Alleen een paar hoge partijbonzen lieten zich rondrijden in.....een Mercedes Benz, een status- en machtsymbool. Eigenlijk een volstrekt zinloze bezigheid, omdat het wegennet zich in een erbarmelijk slechte middeleeuwse staat bevond. In de periode na de dood van de dictator werd alles van lieverlee anders. Langzaam aan werden verwoeste kerken en moskeeën weer opgebouwd, het geloof mocht weer een plaats hebben in de samenleving. Het bezit van een auto werd een bevestiging van nieuw verworven status. De Mercedes Benz paste volledig in dat plaatje. Bovendien bleek deze auto door zijn uitstekende onderstel als een van de weinige automerken in staat de slechte wegen te overleven. Met als resultaat dat Albanië de hoogste Mercedes-dichtheid heeft ter wereld. En ondanks dat andere automerken inmiddels volop hun intrede hebben gedaan, is het percentage Mercedes nog altijd 30% van al het verkeer! Je komt alle types en jaartallen tegen, auto's, bussen en vrachtwagens, onvoorstelbaar. 

Zo ook vanmorgen als we afscheid hebben genomen van vrienden Erik en Riëtte, hier scheiden onze vakantiewegen en we op weg gaan naar Berat.Waar de verkeersdrukte eerst nog meevalt neemt het in de buurt van Durrës fors toe en daarmee ook het aantal verkeersidioten. Haaks inhalen over doorgetrokken lijnen en verdrijvingsvakken en echt vlak voor je neus weer invoegen, bumperkleven, plompverloren invoegen vanuit zijwegen, het is meer regel dan uitzondering. En inmiddels rijdend op het snelweggedeelte zijn er lopende mensen aan de kant, maar ook bij de middenvangrail. En fietsers aan de verkeerde kant van de weg naar je toerijdend, het moet niet doller worden. Het maakt de grote hoeveelheid monumentjes met foto's en bloemen die overal langs de weg staan van verkeersslachtoffers en de vele autokerkhoven zeer begrijpelijk. Hier in Albanië draait alles om auto's. 

Het wegdek is voor de verandering eens niet slachtoffer van kritiek, die is vandaag niet noemenswaardig slecht. Met als gevolg dat we rond een uur 's middags Camping Castle Berat oprijden. De temperatuur heeft er een behoorlijk schepje bovenop gedaan, het is dik 34°C. We kiezen een enigszins beschaduwde plekje onder gespannen doeken. En reserveren gelijk voor een maaltijd vanavond hier. Marjos heeft weinig puf in deze hitte en slaapt met de airco aan in de camper wat bij. Daar knapt ze van op en rond vijf uur stappen we op ons stalen ros, uhm scootertje 😁.

We rijden naar het oude centrum van Berat en lopen wat rond langs de rivier. Daar hebben we een uitstekend zicht op het oude Ottomaanse gedeelte, waar veel gelijkvormige huizen met gelijkvormige ramen tegen de bergwand staan, prachtig. Berat wordt ook wel de stad met de duizend vensters genoemd. Op een terrasje drinken we een Albanees wit wijntje en die is goed te doen. De omgeving van de stad is dan ook het belangrijkste wijngebied van Albanië. Opgeteld heeft de stad best wel wat te bieden en is dan ook populair bij toeristen. Die zijn er dan ook volop.

Nu tuffen we terug naar de camping, maar we gaan morgen weer wat sightseeing doen in dit levendige en leuke stadje. De temperatuur is rond 19.30 uur met 27°C een heel stuk beter. Het eten wat wordt geserveerd op een picknickset naast de camper is zeer uitgebreid en lekker en voor € 10,- pp een koopje. We hebben onze dochter en kleindochter nog even aan de lijn, die ons wat bijpraten over hoe het gaat op het lyceum. Leuke verhalen. Rond tienen vind ik het genoeg, ik word door de muskietjes opgegeten en verwelkom de afgekoelde camper.

Woensdag 20 september - Berat

Berat ☀️ 33°C

Puffend bereikt ons scootertje in de vroege ochtend de stadspoort van de hooggelegen oude Citadel van Berat, waarvan de kilometerslange vestingmuren zich grotendeels bevinden boven steile bergwanden. Het omsluit een sterk geaccidenteerd gebied van verscheidene km², waar meerdere oude kerkjes tussen oude huizen en ruïnes staan die door kleine straatjes en steegjes met elkaar worden verbonden. Ook zijn er grote open stukken met resten van bebouwing tussen het groen. 

Het lopen gaat moeizaam over het spekgladde oude stenen plaveisel.

We wandelen eerst naar het uitzichtpunt boven de huidige stad en passeren de 15e eeuwse minaret van de verdwenen rode moskee. Een merkwaardig gebouw staat niet ver van de uiterste vestingmuur. Het is de kerk van St. George, die tijdens de Hoxha-periode is omgebouwd tot restaurant. De onderkant van de kerk is blijven staan en de bovenkant is er vanaf gehaald en door een 'nieuwe' bovenkant vervangen.

We lopen naar het hoge middelste gedeelte waar zich de restanten van de cisternen bevinden, de immens grote ondergrondse wateropslag. 

Buiten neemt het aantal toeristen en de warmte kwadratisch toe, dus tijd om het veld te ruimen. Door het doolhof van steegjes vinden we de weg naar de stadspoort, trappen de scooter aan en duiken de berg af. In Berat eten we een pizza en werken die weg met een lekker koud Korça-biertje, dat doet een mens goed. Terug op de camping doen we het behoudens een wasje voor de rest van de dag kalm aan.

Donderdag 21 september - Poshnjë

Berat - Poshnjë 109 km ☀️ 34°C

Met 37 kilometer is de Osumikloof de langste in Albanië en één van die natuurwonderen die een bezoek meer dan waard is. De rit ernaar toe in het steeds mooier wordende landschap is al interessant. Het voert ons weliswaar over een kronkelende en smalle weg en de half kapotte betonnen vangrail is een relict uit lang vervlogen tijden maar is grosso modo prima te doen. 

Soms passeren we grote hoeveelheden bijenkasten en ook opvallend zijn de vele steenhouwerijen die we tegenkomen. In een stadje zien we bovendien flatgebouwen die nog dateren uit de communistische periode. Verpauperde betonnen woonblokken, grauw en in verval.

Dan bereiken we de uitzichtpunten die een spectaculaire inkijk bieden in de kloof met zijn woeste loodrechte wanden en in de diepte het riviertje de Osum. Eerst een platform achter de bar Kampinau Kanioneve en daarna het punt Vrima e Nuses. 

Het is nog vroeg in de middag (en te warm) dus besluiten we hier in dit gebied niet te overnachten. Betekent wel, omdat het een voor onze camper doodlopende weg is, dat we op onze schreden dienen om te keren en terug moeten rijden naar Berat. In een klein gehuchtje Fushë-Pestan maken we een stop bij 's lands beste wijnmakerij Nurellari. Proeven kan niet en gezien de fikse prijzen volstaan we met de afkoop van één fles witte wijn, die als goed bekend staat. 

Aan het einde van de middag draaien we een gloednieuwe CP op gelegen op een mooi aangelegd terrein achter restaurant Kështjella. Uiteraard vergeten we niet vriend Erik middels een WhatsApp gesprek te feliciteren met zijn nieuw bereikte ouderdom. En smeden we plannen wat onze morgen te volgen route gaat worden.

Vrijdag 22 september - Orikum

Poshtnjë - Orikum 90 km ☀️ 🌬 32°C

De af te leggen afstand is niet groot dus nemen we de toeristisch meer interessante witte route. Iets meer kronkelig en met meer stijgingen maar wel meer te zien van de omgeving. Zo komen boven op een pas een partizanen-monument tegen. Ook maken we een tankstop en slaan we wat voorraad in bij een minimarket. Niet ver van de kust passeren we de salinas waar grote zoutheuvels de horizon wit schilderen.

We rijden Vlorë in een grote stad en komen aan de andere kant bij het strand. Hier staat het vol met moderne hotels, hippe restaurants en mondaine bouw en er zijn volop bouwactiviteiten. Toerisme is booming business, zo te zien. We zetten onze rit voort langs de kust en rijden langs strandjes waar mensen in het mooie turkooizen zeewater badderen. En daar waar de weg eindigt, zetten we de camper 50 meter voor de poort van de marinebasis Pashaliman op de parkeerstrook direkt aan het strand, 10 meter van de zee. Topplek en dag en nacht bewaakt 😄. Het heerlijk koele zeewater en de vandaag strakke wind maakt het aangenaam verpozen hier. Wat luieren, zwemmen, lezen en internetten is nu het devies. Life is so good in Albanië.

P N40.32539 O19.45119 gratis geen voorzieningen  - uitzicht vanuit camper

Zaterdag 23 september - Orikum

Orikum  ☀️ 🌬 32°C

Gisterenavond was er nog een grappig voorval. Ik had al gezien dat de poortwacht van de marinebasis zich had genesteld bij wat maten om een borrel te drinken bij de bar (vast een stamkroeg) achter ons. Een samenzijn met een toenemend jolijt, gelach en gerinkel van glazen. Tja, ik begrijp dat wel, zo spannend zal het hier allemaal niet zijn op zo'n basis. Behalve dan als er een hoge officier aan komt scheuren en toetert dat de poort open moet. De wacht kwam halfstruikelend in galop de bar uitgerend en opende al buigend en zich verontschuldigend de poort, moet kunnen toch 😂, dol komisch. Vanmorgen vroeg de kwalificatie F1 van Japan, Suzuka gezien en Verstappen werkelijk magistraal naar Pole. Wat een baas ben je als de eerst volgende op 0,6 sec. wordt gereden en je eigen teammaat deklasseert op ruim  0,8 sec. ! 

De wind is vannacht nog strakker gaan blazen met af en toe forse uitschieters (kracht 7). Het is een warme wind die vanuit land naar de zee toeblaast. Niet echt verkoelend, maar door de krachtige luchtverplaatsing toch wel aangenaam. Vandaag houden we ons gedeisd, behalve wat zwemmen en stoeltjes verplaatsen om schaduw te houden, gebeurt er exact niets 😎. 

Oja, in een restaurant verderop lunchen we wat, Marjos pasta seafood en ik de risottovariant, beiden met een hele krab erin, heerlijk! De wind en warmte noopt wel tot continue bijtanken om het vochtgehalte op peil te houden. Onderuitgezakt zien we hoe de ondergaande zon de dag beëindigt.

Zondag 24 september - Borsh

Orikum - Borsh 75 km ⛅ 28°C

Grummpfff 😖. Krijgen Viaplay in 1e instantie niet opgestart. Als het uiteindelijk lukt zijn de eerste 8 rondjes op Suzuka al verreden. Verstappen domineert zoals verwacht en wint zeer overtuigend. Perez klungelt erop los, veroorzaakt tot tweemaal toe een aanrijding, krijgt twee tijdstraffen en ligt er ook nog eens uit. Zijn "de auto voelt niet goed" is de statement van de dag. Max legt in zijn eentje de constructeurstitel vast en heeft in het rijdersklassement inmiddels 177 punten voorsprong op de nr. 2,  Perez. Na een onrustige nacht met regen en onweer, de camper staat in een grote plas water, is de wind gaan liggen. Daarintegen is de zee onrustig, grote golven breken op het strand en laten de stenen rinkelen. Tijd om te verkassen. 

Om vervolgens aan de andere zijde met nog meer pins de vrijwel loodrechte wanden af te dalen. Deze col en weg, de SH8 staan bekend als één van de meest opwindende 'coastal roads in the world'. Niet alleen wordt de pas gezien als geografische scheiding van Noord- en Zuid-Albanië, ook is er geschiedenis te over in dit gedeelte van het land. Ruines van oude grimmige burchten bewaken de prachtige kust eronder. En werd deze bergovergang door Julius Ceasar himself bedwongen om zijn expansiedrift in dit gedeelte van Europa te botvieren. Let wel, met één paardenkracht, dat waren nog eens andere tijden. En de camper, we laten de sterke motor kalm zijn werk doen en proberen overbelasting van de remmen te voorkomen.

De kustroute is prachtig met af en toe beneden ons kleine baaitjes met paradijselijke strandjes.

Na wat omzwervingen slaan we Borsh af naar de kust en belanden op een hobbelige rijstrook naast het keienstrand. Vlakbij een politiepost en naast een barretje parkeren we onze camper op het strand. 

Vanuit onze stoelen die we onder een permanente parasol hebben gezet, bekijken we nippend aan een borrel de onstuimige rollers die vlak voor ons het strand bestormen. Zwemmen slaan we vandaag maar even over.

P N40.05014 O19.83961 gratis met voorzieningen

Maandag 25 september - Syri i Kaltër

Borsh - Syri i Kaltër 56 km ⛅/ 🌧 27°C

Het Blauwe Oog staart ons tegemoet. Onverwacht want het weer werkt minder goed mee, het is bewolkt en weinig direkt zonlicht. Maar daarover straks meer. 

Vanmorgen hebben we onder het genot van wat lekkere cappuccino's eerst onze rol als penningmeester van onze wooncorporatie vervuld door facturen aan de leden te verzenden voor de kwartaalafdracht van liggelden. Digitaal taakje vanaf een strand in Albanië, kan het nog leuker 😎. Om vervolgens met een plons in het lekkere zeewater weer in volledige vakantiestemming te geraken, moet ook weer niet te gek worden 😁. We nemen afscheid van onze Duitse buurvrouw die met het schattige campertje en opgepikte Montegrijnse zwarte kitten het land doorkruist, Sayonara, gute Reise.

Halverwege de middag bereiken we de zeer drukke P van Syrië i Kaltër, Albanees voor het Blauwe Oog. Een regenbui onderdrukt voor eventjes onze nieuwsgierigheid, dus zitten we die met een kop thee uit. Met onze scooter mogen we niet verder wordt ons bij de entree van het gebied vertelt, dus wordt het de benenwagen. Na betaling van 50 Lekh pp      (€ 0,90), bewandelen we een best wel op en neer gaande promenade van twee kilometer om het intrigerende natuurwonder te bereiken. 

Het gat van waaruit het bronwater van Syrië i Kaltër stroomt, vertoont nadrukkelijk zijn bijna onnatuurlijke blauwtinten. Per seconde komt uit deze diepe bron wel 6 m³ glashelder mineraalwater omhoog met een continue temperatuur van   12 °C. Het vormt het ontstaan van een riviertje die stroomafwaarts vele dorpen van sprankelend vers water voorziet.