Deel 9 - najaar 2023

Dinsdag 17 oktober - Korça (Alb)

Krinides - Korça (Alb) 502 km ☀️/🌧 26°C

Oeps, we hebben één overlijdensgeval en één bijna te betreuren. De Oude Rotterdamsche is niet meer, helaas is haar laatste restant verorberd. We gaan bezien of het enig overgebleven vacuüm verpakte stuk kaas kan concurreren door op een zelfde manier de smaakpapillen te toucheren. Het bijna overlijdensgeval is ernstiger. Het amperage van de huishoudaccu's is gedaald naar 0, ofschoon alles nog steeds weliswaar haperend functioneert. Dat houdt in dat we in ieder geval de zaak moeten laten doormeten en de campingwerkplaats Zampetas in Thessaloniki lijkt daarvoor de aangewezen plek.

Dan rijden we naar heilzame modderbaden 2 kilometer verderop, maar die zijn echter eind september al gesloten. Wel treffen we op de weg er naartoe het aangereden karkas van een grote beverrat, weer eens wat anders na honden, katten, egels, vossen en dassen. Over de tolweg suizen we naar Thessaloniki en passeren onderweg een complete pantserbrigade die op opleggers wordt vervoerd. 

Na de lunch wordt bij de gebroeders Zampetas bevestigd dat de accu's inderdaad op sterven na dood zijn en vervangen dienen te worden. Omdat we dit in Nederland willen doen, we spelen al langer met de gedachte over te gaan op lithium, houdt het in dat we huiswaarts gaan keren. Immers vrij staan zal steeds lastiger worden. Over de tolweg rijden we gedeeltelijk door de mist en regen via Kozani en Kastoria naar Albanië en maken een overnachtingsstop bij het ons bekende Villa Mano in Korça. 

 Onder de koffie met crème en melk begeleid met raki laten we de chef, zeer tot zijn genoegen,  kennismaken met het verhaal op de website van het eerste bezoek 2½ week geleden en daarna nemen we afscheid van de aimabele man. Terug in de camper gaan de lampen uit, we slapen als een roos.

Woensdag 18 oktober - Nikšić (Mne)

Korça (Alb) - Nikšić (Mne) 407 km ⛅ 26°C

Wij zijn volledig in control, dat wil zeggen over de CP. Wij vormen als het ware de kurk op de fles 🍾. Omdat wij pas gisterenavond arriveerden en als laatste naar binnen schoven blokkeren wij volledig de uitgang 😄. Toch maken we geen misbruik van de situatie en vertrekken vroeg. Immers wij willen vandaag een eindje in Montenegro geraken. De eerste stukje van de weg naar Tirana kennen we, maar na het Ohrid meer is alles nieuw. Een prachtige bergroute voert ons naar Elbassan, waar we op een gloednieuwe weg komen.

Meeste oponthoud kennen we in de hoofdstad, files door ondermeer ongelukken houden best wel wat op. Na Tiranë gaat het wat vlotter richting Shkodër.

Het weer is best oké met 26°C al staat er iets wind en is er weinig zon. Even voorbij het Skoutarimeer passeren we de meest gefotografeerde bunker van Albanie waarin hedentendage een tattoo shop is gevestigd. We gaan  lunchen in een mooi restaurant; we delen een pizza en gegrilde garnalen met wat huiswijn.

De steile en smalle tegen de bergwand aangeplakt weg kronkelt zich hoger en hoger en levert fantastische views. Marjos zit zich te verbijten, ze vindt het niets zo vlak langs een afgrond te rijden en tegenliggers voetstaps met passen en meten te passeren. Niet ver onder het klooster bij een parkeerplaats vraag ik aan een priester of het mogelijk is verder te rijden met de camper. Hij beaamt dat dit kan. Daar hadden we beter niet naar kunnen luisteren. Scherpe en smalle haarspeldbochten dwingen ons om soms achteruitstekend in de bocht weer verder te komen. 100 meter onder het klooster blazen we de tocht af. In een wat ruimere bocht draaien we de camper en rijden weer omlaag. Zelfs Marjos (nu zittend aan bergwandkant) vind het allemaal minder eng.

Camp Riverside N42.827023 O18.917463 €20,- incl elektra

Donderdag 19 oktober - Sarajevo (Bih)

Nikšić (Mne) - Sarajevo (Bih) 173 km ☁️ 27°C

Het legen van de toiletcassete is één van die dingen die bij tijd en wijle moeten gebeuren. Als tijdens het minder aangename klusje in de ook nog primitieve afstort een grote berghond het nodig vindt om aan mijn benen te gaan likken, jakkes, is een kokende woeste blik en grauw 😡 meer dan voldoende om het beest rapido te laten afdruipen. Rond negenen draaien we de camping af, halen bij de buurtsuper nog wat brood en melk en gaan onderweg naar Sarajevo. 

De 20 kilometerlange route door de Pivo kloof langs het gelijknamige stuwmeer is van tijd tot tijd adembenemend, na iedere bocht of tunneltje ( we passeren er zeker 50!) verandert het uitzicht op de fjord-achtige omgeving. 

Na passage van de stuw gaat de weg omlaag naar Hum waar we de grens passeren over de Tara rivier naar buurland Bosnië Herzegovina en verandert de naam van de rivier in de Drina.

We belanden eerst in het autonome Servische deel van Bosnië, de republiek Srpska. De primitieve brug met zijn houten wegdek vormt slechts de aanloop naar de Bosnische hoofdweg M18, waarvan het eerste gedeelte smal en in zeer abominabele staat verkeert. Na 15 kilometer verbetert het wegdek en verdwijnt het staccato-gerammel. De bergachtige omgeving waar de route zich doorheen slingert blijft onveranderd mooi. Het stuk door de gorges van de Drina wisselt zich af met fraaie uitzichten over de bergruggen en bossen. Opvallend is hoe weinig mensen hier wonen, sporadisch zien we een gehuchtje in de verte of passeren we wat huisjes.

Dan over een bergrug heen doemt in een weids en groot komdal het grote Sarajevo beneden ons op. Op een van de omliggende bergruggen, Trebevic, checken we in bij camping Zlatiste, wat nog net in het Servische deel van Bosnië is gelegen. Vanaf de stelplek die we krijgen toegewezen hebben we een waanzinnig mooi uitzicht over Sarajevo beneden ons, wow! 

Latinski Most

Nadat we al het punt zijn gepasseerd waar Gavril Princip in 1914 de troonpretendent Ferdinand Jozef en zijn vrouw Sofia van het Oostenrijkse keizerrijk doodschoot en daarmee de start creëerde van de 1e wereldoorlog, belanden we in het oude Bazaargedeelte.

Terrasjes van restaurants, koffiebarretjes en winkeltjes met een iets beter assortiment dan GBR (goedbedoelde rotzooi) wisselen elkaar af met oude moskeeën en historische bouwwerken. Bij een restaurantje delen we een lekkere grote pita met 10 ćevabdži-worstjes, uien en roomkaas met voor ieder een glas drinkyoghurt, heerlijk.

Daarna lopen we naar het museum van misdaden tegen de menselijkheid en genocide en betalen de redelijk forse toegangsprijs van 15 Mark pp. Het geeft een overzicht van de gruwelijkheden die in Bosnië zijn gepleegd tijdens de burgeroorlog van 1992-1995, indrukwekkend. Een marcabere hoofdrol is weggelegd voor de genocide van Srebenica waarvan in het museum het nodige wordt verteld.

Terug bij de Latinski Most nemen we een taxi  naar de camping en we zien nu vanuit de auto hoe onwaarschijnlijk steil omhoog dat gaat 😱, lopend echt niet te doen. Voor € 5,- vinden wij dit ritje een zeer goedkope deal.Op de camping hebben we een fantastisch uitzicht over de flonkerende lichtjes van nachtelijk Sarajevo In de camper gaan we aan de slag met onze website en werken een gedeelte van de achterstand weg. Daarna lonkt het bed.

Vrijdag 20 oktober - Sarajevo (Bih)

Sarajevo ⛅ 26°C

Aan de rand van het Velikipark staat het monument voor de omgekomen kinderen. Het is glazen standbeeld wat een moeder voorstelt die haar kind beschermt. Het staat in een metalen bekken waarin voetafdrukken van kinderen zijn aangebracht. Opzij staan zeven roterende rollen met de namen en leeftijden van ruim 500 (van de in totaal 1600) omgekomen kinderen tijdens het beleg van Sarajevo, het besef bezorgt ons kippenvel. We laten alles even bezinken op een koffieterras naast het park, voordat we verder gaan.

Een behoorlijke lange taxirit brengt ons aan de andere kant van de stad en onderweg zien we op tal van oudere panden de sporen van granaatinslagen en kogels, bizar.

Inslagen van granten en bommen 

Achter het vliegveld van Sarajevo, zet de taxi ons af bij het Tunnel museum. De 760 meter lange tunnel die onder het vliegveld doorloopt was tijdens het beleg van de stad de enige verbinding met de niet door Serviërs bezette vrije zone. Het vormde gedurende de jaren de enige aanvoerlijn voor voedsel, manschappen, wapens en munitie. Het gebied hierboven was levensgevaarlijk vanwege de scherpschutters die iedereen neerknalden. In het museum is een gedeelte van de tunnel voor bezoek opengesteld en video's en een klein museum schetsen een zeer goed beeld van de precaire situatie waarin de stad en haar inwoners verkeerden. 

Buiten treffen we naast het lawaai van opstijgende vliegtuigen grote fotopanelen aan, die de verwoestingen van het omliggende gebied uitbeelden. Het roept herinneringen op van dagelijkse televisiebeelden uit de jaren 90 van het nieuws over de belegering van de stad en het zinloze geweld van de burgeroorlog.

We laten ons terugbrengen naar de oude stad, waar we eerst wat gaan lunchen. Dan wandelen we een kleine kilometer naar het opstappunt voor de kabelbaan die de oude stad met de top van de Trebević verbindt. Onderaan de laatste trappen vertellen mensen ons dat de cablecar vandaag vanwege de windvlagen gesloten is, jammer.

Zaterdag 21 oktober - Maribor

Sarajevo (Bih) - Maribor (Slo) 548 km ⛅ 24°C

We verlaten de camping op berg Trebević na een laatste view van bovenaf op Sarajevo en doorkruisen vervolgens de stad om de tolweg op te rijden richting Doboj. Weer passeren we de nodige gebouwen met kogelgaten als geheugensteun aan het beleg. De route naar Kroatië in het noorden gaat gedeeltelijk over de (nieuwe) tolweg en is uitstekend berijdbaar, maar dat geldt eigenlijk ook voor het stuk binnenweg. Overal is men druk doende met het verder doortrekken van de nieuwe snelweg, die naar mijn mening de economie van Bosnië een goede impuls kan geven. Dat is ook wel nodig zien we aan de gehuchtjes die we passeren met veelal verlaten en vervallen industriegebouwen. Langzaam verlaten we de bergachtige omgeving om die te verruilen voor een heuvellandschap. Overduidelijk is de overgang van de moslimregio naar de autonome Bosnisch Servische regio Srpska, wat met veel vlagvertoon wordt aangegeven. Moskeeën en minaretten maken plaats voor orthodoxe kerkjes en Latijns taalgebruik maakt plaats voor cyrilische tekens op borden. Bovendien lijkt het wel of Srpka wat meer welvarend is, keurig geschilderde huizen omringd door goed verzorgde tuinen.

Gevoed door live-update geeft de Tomtom aan een stukje om te rijden naar een andere grenspost, waar de wachtrij een half uur korter is, wat we uiteraard gehoorzaam opvolgen. Niet veel later bevinden we ons op de tolweg in Kroatië en met de cruisecontrol erop vordert de reis snel. Eerdere plannen om bij Zagreb te stoppen gaan de prullenbak in als we de stad halverwege de middag passeren. We verleggen ons overnachtingsplek naar Maribor, waar we eerder deze reis gratis bij een restaurant konden bivakkeren. Met wat nieuwe Euro's opgeladen tjingelt de Darsgo er lustig op los als we onder de tolbogen doorrijden.

Aan het eind van de middag rijden we het overvolle terrein achter het restaurant Kamnicka Otok op. We wurmen onze camper ergens tussen, waarbij we wel de wegrij-mogdlijkheid van een andere camper blokkeren. Tijd om een hapje te gaan eten en in het restaurant te kijken of zich daar toevallig de eigenaar van de geblokkeerde camper bevindt. Dat blijkt zo te zijn en de goedlachse eigenaar heeft geen enkel probleem met onze blokkade. Het eten smaakt uitstekend, Marjos de verrukkelijke uitgebreide garnalencocktail en ik de gnochi met gorgonzolasaus, heerlijk. Met wat glazen wijn wordt alles weggespoeld, intussen de shootout van de sprintrace F1 in Australië volgend. Verstappen verdient plek 1 in de sprintrace later vanavond.

Rond half twaalf nemen we afscheid en starten Viaplay op voor de sprintrace. Marjos houdt dat niet vol en gaat alvast te bed en ik zie hoe Max al na een aantal ronden de voorsprong steeds verder uitbouwt en de sprint op zijn naam schrijft. Tijd voor een dutje 😴.

Zondag 22 oktober - Windorf

Maribor (Slo) - Windorf (Dld) 360 km ☀️/⛅ 23°C

Onze Duitse buurman heeft nog niet geklaagd, ondanks dat we helemaal niet zo vroeg vertrekken. Pas rond half 10 is het zo ver en zoeken we in de stilte van de zondag onze weg door Maribor. Nauwelijks een kwartier later passeren we bij Šentilj de grens met Oostenrijk.

Het Mautkantoortje vlak na de grens om het saldo van de Gobox op te waarderen is gesloten, maar een paar kilometer verderop heeft het tankstation ook een vertegenwoordiging van Asfinag en daar lukt het wel. De tol naar de grensovergang bij Passau is niet goedkoop, zo'n € 110,- maar in tegenstelling tot vignetrijders behoef je ook geen tol te betalen bij de tunnels die worden gepasseerd, een kleine pleister op de wond. Opvallend is dat de uitstekende tolweg best de nodige Baustellen kent op onze route, waardoor het weinige verkeer bij elkaar kruipt en toch voor wat oponthoud zorgen. Rond lunchtijd wandelen we langs de snelweg een restaurant van keten Landkreis in en marcheren direkt weer naar buiten als we zien dat een soepje meer dan € 10,- kost en een gebakken eitje met een worstje en spek € 19,20 😱🥴, dat vinden we net iets te dol. Wellicht dat we thuis ook tegen dit soort prijzen gaan aanlopen, dat wordt dan echt wennen. Nu bakken we zelf een eitje met kaas en spek in de camper en eten dat met het nieuw verworven inzicht met veel smaak op. 

Vandaag houden we het na 360 kilometer voor gezien en belanden in het gehucht Hidrig, gemeente Windorf bij de koeienstal van een Beiers echtpaar die ook de naastgelegen Bierstub'n zum Hansirglbauer'n bestieren. Het door Marjos gevonden P4N plekje net boven Passau heeft met 52 reviews met allemaal 5 sterren beloond onze belangstelling gewekt en lijkt op voorhand een pareltje. 

Met een onvervalste zuidbeierse tongval verwelkomt boerin Sonja ons hartelijk en rolt een kabelhaspel voor de elektra uit voordat ze de koeien en paarden van hooi voorziet 😄. Ze vertelt dat de Stube pas vanavond opengaat, maaltijden serveert en ons wellicht dan graag tegemoet ziet. Ook haar eega, boer Johan komt zich even later breed lachend voorstellen met een "Ich bin der Johan, auch bekannt als der Jonny". Ik schud zijn kolenschophand en repliceer met een simpel "André" en laat mijn alias maar achterwege 🤣. Heerlijke mensen.

P N48.63222 O13.30583 met elektra

De middag kunnen we mooi gebruiken om de laatste zaken voor de website voor te bereiden en 'as we speak' worden we begeleid door het getjilp van tientallen vogeltjes in de ons omringende bomen, heerlijke plek. We duiken de stube in om een hapje te gaan eten en worden vriendelijk aan de tisch voor camperaars gezet, bij een Duitse leeftijdgenote, Marie, die net met haar buscamper is gearriveerd. In het bruine eetcafé is het al een drukte van belang. Naast ons zitten gasten aan de Stamm-tisch en achter ons aan een lange tafel opent de Vorsitzende van de Eisstockschütz-verein (plaatselijke curlingclub) in zangerig Beiers de jaarvergadering 😄😄, heerlijk dat dorpsgebeuren. Een veertiger met een prachtige gesteven krulssnor propt bankbiljetten in een kastje aan de muur. Op mijn vraag waarom dat precies gebeurt, legt hij uit dat dit de Spar-vereinkasse is voor de drank van het eindejaarsfeest 🍺🍻🍺, slimme jongens die Duitsers 😅, mooi toch. 

Onder het eten kwebbelen we wat met onze tisch-genote en die oorspronkelijk uit Kleve komt en nu al 40 jaar woonachtig is in het noorden van Beieren. Marie is op weg naar huis na een bezoek aan haar zoon in Oostenrijk. De Salat mit Schnitzel und Pommes, alles ja Bauern-art smaakt heerlijk, maar is weer te overvloedig. Met een Schnapps van het huis, Blutwurz à 50% 🙃, toosten we op een goede terugreis 'Zum Wohl' 🥂. Even voor negenen als de gezelligheid alleen maar toeneemt in de Stube nemen we afscheid van kok-boerin Sonja en Marie. In de camper kijken we naar de F1 race van Austin die Verstappen weer wint ondanks zijn start vanaf de 6e positie. Nummer 50 van zijn carrière! En als de feeststemming er in de naastgelegen Stube goed inzit, kruipen wij onder de wol, Gute Nacht Freunde, es ist Zeit für mich zu..............😴😴😴

Maandag 23 oktober - Echzell

Windorf - Echzell 454 km ⛅.....'s avonds 🌧 20°C

It's a beautiful day, the sun is shining....... Boerin Sonja stapt al weer monter gelaarsd rond met emmers verse melk voor de kalveren. En ik zwaai naar camperbuurvrouw Marie die al voor achten vertrekt. Wij doen het iets kalmer aan en hijsen het anker pas rond half tien. Over een mooi weggetje in het prachtige golvende landschap tuffen we naar de bäckerei in Kirchberg een naburig dorp. Als ik de winkel in loop draaien hoofden van andere klanten om, kijken even verbaasd, wie is die kerel, maar ik word toch vriendelijk door allen begroet. De bakkerin, ik schat haar toch wel tegen de 80 jaar, is het sociale doorgeefluik van het dorp. Alle nieuwtjes worden snel in haast onverstaanbaar dialect doorgelispelt, terwijl ze de klant van brood en andere benodigdheden voorziet 😄. Uiteraard stokt de roddelstroom als ik aan de beurt ben, het blijft beperkt bij welke zaken ik nodig heb. Met een Schüss stap ik met verse broodjes naar buiten.

We rijden het dorp uit en nemen even verderop de oprit van de A3. Daar start het saaie gedeelte van de dag. Want rijden op de Autobahn is een duffe bezigheid en alleen wenselijk als er kilometers moeten worden gemaakt. Na Neurenberg zijn de Baustellen niet meer te tellen, de Tomtom plaatst talloze dotjes over elkaar in de kantlijn van het scherm. Vooral het vrachtverkeer is a pain in the ass en blokkeren met hun inhaalacties vaak ander verkeer. 

Even voor Frankfurt slaan we van de A3 af en gaan we de rustigere A45 op. Na 60 kilometer draaien we een parkeerplaats op in Echzell, waarvan een gedeelte is ingericht voor campers. Daar gaan de voetjes omhoog en in rust. Morgen het laatste stukje huiswaarts.

CP N50.389966 O8.894417 gratis met voorzieningen

Dinsdag 23 oktober -Rheden

Echzell - Rheden 340 km ☁️ 18°C

Gisterenavond vroeg gaan slapen, met als gevolg beiden nu vroeg wakker. Na de verwarming een zwengel te hebben gegeven, het wordt nu een stuk kouder, doen we ons gebruikelijk ochtendritueel. We servicen grijs en zwart water af, dat kan hier prima en rijden om 7 uur richting bakker. Daar worden we zeer vriendelijk geholpen en is er ondanks het vroege tijdstip geen vleugje ochtendhumeur te bespeuren 👍. We verlaten het dorp en vervolgen onze rit naar huis over de Sauerlandroute, de A45. Rustig ochtendverkeer;  wel geeft Tomtom wederom een hele rits komende Baustellen aan met een forse geprognotiseerde vertraging van ruim een half uur. 

We kunnen terugzien op een prachtige en plezierige reis met onder andere het verrassende Albanie. De reisduur besloeg dit keer 64 dagen en we hebben 8591 kilometer afgelegd. Het weer is ons steeds goed gezind geweest, tot voor een paar dagen zijn lange broeken en truien niet uit de kast geweest. Dat zal thuis weer even wennen zijn. Maar niet voor al te lang, onze volgende reis naar Marokko start al weer begin januari.