Sunset Imsouane

Deel 4  winter - voorjaar 2025

Klik om te vergroten

Zondag 19 januari   -    Aourir

Imsouane - Aourir    85 km  ☀️ 19°C

Via een kronkelige steil opgaande weg klimmen we gestaag naar een plateau wat een prachtig weids uitzicht biedt op het in de diepte gelegen stadje aan de oceaan dat we zojuist hebben verlaten.

We rijden verder in het heuvellandschap, waar begroeiing steeds schaarser wordt. We draaien om een dorp heen en nemen een heus colletje en dalen via hairpins aan oceaanzijde weer omlaag. Op een zeker punt zien we in de verte wederom Imsouane liggen, inmiddels toch wel na 25 kilometer te hebben afgelegd.

Na kilometers langs de lager gelegen oceaan te hebben getufd, maken we een kronkel door het binnenland om het groene woud aan bananenteelt heen en passeren daarbij het bananenstadje Tamrit. Overal hangen de trossen met de kenmerkende kleine banaanjes, die zo heerlijk zoet smaken. Natuurlijk ontkomen we niet aan de verleiding er een tiental van te kopen 😋.

De weg kromt zich weer terug naar de oceaan en we belanden nu in het gebied van de schelpen-pelsters. Vrouwen die voor armzalige hutjes tussen bergen schelpafval het schelpvlees verwijderen van hun kalkstenen jasje. Jongens proberen langs de kant van de weg het in plastic zakjes weggestopte kwetsbare eindprodukt al rondzwaaiend aan de man te brengen.

De schelpenzoeksters leven in armoedige hutjes op het strand

Niet lang daarna krijgen we zicht op de eerste bouwplaatsen en half afgebouwde appartementen die gelegen aan de kust met zijn mooie stranden het gebied toeristisch moeten opstuwen. Taghazout komt in zicht en de volgestouwde camperplek aldaar kan ons niet echt bekoren. Het stuk kust hierna is vergeven van hotelresorts met grote namen, dus rijden we maar door naar de camping in Aourir. Tegenover de receptie zien we Wim en Wobbie zitten en we spreken elkaar kort over de opgelopen knie-kwetsuur van Wobbie. Een plaatsje hebben we redelijk snel gevonden naast de camper van een Brabants stel.  

's Avonds gaan de beentjes omhoog en hebben we nog wat app-contact met Avondrood. Bijna iedereen van de groep is nu in Marokko en morgen varen de laatsten over naar Tanger Med. We gaan elkaar vast weer ergens zien in het mooie Marokko.

Maandag 20 januari   -    Aourir

Aourir ☀️22°C

Als we veel te laat opstaan en nog later pas op gang komen is de dag al bijna halverwege voordat we er erg in hebben. Ergo, een logisch besluit volgt om ons voorgenomen vertrek maar een dagje uit te stellen. Zo'n avonturenstop zonder zinnige invullingen of briljante invallen heeft ook gevolgen voor het reisverslag van vandaag, daar ontbeert enige stemmigheid of ludieke kwinkslag. Ahoewel ik met enige verwondering kijk naar hoe Donald J. Trump vlak voor zijn inauguratie een luchtkusjes-gevecht aangaat met zijn eega Melania. De verbijsterende keuze voor deze president gaat nog wel wat stof doen opwaaien de komende tijd.

Aan het eind van de middag hebben we nog wel een gezellig samenzijn met Jan en Pieta onder het genot van een wijntje. Die fijne gesprekken geven de dag kleur. Tot besluit gaat mijn keukenprinses aan de slag en fabriceert heerlijke gehaktballen, helemaal en volkomen in lijn met wat een maandag moet brengen. Insha'allah.

Dinsdag 21 januari   -    Taroudant

Aourir - Vallée du Paradis - Agadir - Taroudant 222 km    ☀️ 27°C

Het dichtsbijzijnde kraantje om water bij te vullen met de camper zit listig verstopt achter een paar vouwfietsen. Een aangekoppelde slang verdwijnt naar de staanplaats ernaast, die wordt bezet door een Franse camper met keukentent. Een redelijk permanente opstelling van een overwinteraar, concludeer ik. Als ik op de kraan afloop gaat de deur van de camper open en vertelt de Franse dame dat elders op de camping nog meer kranen te vinden zijn. Op mijn (semi) verbaasde retorische vraag dat deze kraan toch ook "publique" is , lispelt de matrone enigszins gegeneerd, dat deze watertap "un peu personel" is. Ah riposteer ik "un peu". Ik zie aan haar ogen dat we elkaar haarfijn begrijpen en ze bindt chagrijnig in en verwijdert haar slang. Als ze als laatste venijn meegeeft dat de waterdruk laag is "pas de pression" vertel ik haar kalmpjes zeeën van tijd te hebben. Madame druipt met lichte stoom uit haar oren af. Na inderdaad minstens 25 minuten geduld is de watertank afgevuld en kan ik niet nalaten minzaam naar Tante Pollewop te zwaaien met een duimpje omhoog. Voordat het schuim op haar mond verschijnt rijden we van de camping af en nemen eerst de route richting kust, waar harde wind het stof in de lucht doet dwarrelen. 

In Anza niet ver van hier is een nieuwe Carrefour Market geopend en daar willen we de (europese) voorraden nogmaals aanvullen. Vanaf vandaag verdwijnen we het binnenland in en zijn we pas over 5 weken weer in de mogelijkheid (Marrakech) om dit soort proviand te bemachtigen.

We nemen dezelfde weg weer terug en rijden langs de camping de bergen in richting La Vallée du Paradis. We rijden op het gemak een fantastische route door dit gebied. 

Uitstappen doen we niet voor de 7 km route, de wandelvaardigheden noch de conditie van Marjos laten dat op dit moment niet toe. 

Maar het magnifieke uitzicht vergoedt veel. We rijden verder door de bergen naar Ameskroud door oases, nemen kronkelige steile bergweggetjes, passeren hoge colletjes (tot 1560m !) en genieten volop.

Het wegdek, weliswaar soms wat smal, is verrassend goed en zelfs voor een camper van onze grootte prima te doen. Wel moet je de tijd nemen, over een stuk van 56 kilometer doen we zeker 2 uur.

Coll Ighergharen

Eenmaal uit de bergen niet ver van Ameskroud doemt op het dashboard een lichtend geel probleempje op, de remblokken aan de voorzijde lees ik in de handleiding, oeps. Ondanks dat de camper voorafgaand aan deze reis een uitgebreide beurt heeft ondergaan, nemen we het zekere voor het onzekere. In plaats van linksaf Taroudant rijden we eerst 12 kilometer rechtsaf naar een Fiatgarage in Agadir. 

Nu nog op weg naar Taroudant, waarvoor de kilometers gestaag worden weggestampt. Niet ver voor het eindpunt maken we een stop bij sinaasappelverkopers aan de kant van de weg. We maken proefondervindelijk (minstens 6 verschillende soorten)  een uitstekende keuze en slaan voldoende voorraad in voor de komende weken.

Als de schemering invalt en de krekels aan hun tjilpende avondconcert beginnen trekken we ons terug in onze vakantiecocon. We gaan "un peu personel".

Woensdag 22 januari   -    Taroudant

Taroudant    ☀️ 27°C

Sapperdeflap denkt Ibrahim de zelfbenoemde antiquair 🤭 in de souk van Taroudant, hoe en wat ga ik aan een Zimbabwaan verkopen. Immers na mijn steeds hoofdschuddend ontkennen van alle nationaliteiten die hij de revue laat passeren, verlos ik hem uit zijn lijden en geef eindelijk met stalen gezicht mijn geheim prijs, ik kom uit Zimbabwe. Deze door mij al eerder gebruikte taktiek om het al te opdringerige verkopers wat lastiger te maken, werkt vandaag door mijn serieuze ontboezeming 👍. Niet alleen doe ik een groot appèl op zijn (waarschijnlijk magere) topografische kennis, ook verstoor ik kundig, soepel lopende verkooppraatjes. Het klopt, voor deze afkomst heeft hij (nog) geen efficiënte benadering, het stagneert een beetje zie ik aan zijn opengevallen mond. Toch wil ik hem niet teleurstellen en loop even door zijn winkel met 'antieke' spulletjes heen en bedank hem daarna vriendelijk, shukran, alhamdullilah Shabi. 

Wel hebben we een kort maar hartelijk weerzien met 'tassenman' Milood, alles bij het oude zullen we maar zeggen.  Even verderop is Marjos als een kind zo blij als ze goudkleurige handjes van Fatima vindt van het juiste formaat om als hangertje te gebruiken aan haar oorringetjes.

Vanmorgen zijn we op de Muis naar Taroudant gekacheld, 7 kilometer verderop. Inderdaad is de CP bij de Bab Lhekmis afgesloten. Ik denk overigens vanwege reparaties aan de, door de aardbeving van eind 2023, deels ingestorte stadsmuur. En als we een rondje in en om de Medina maken zien we nergens campers staan. Het klopt dus dat je momenteel alleen gebruik kunt maken van camping Le Jardin of Grand camping de Taroudant, waar wij bivakkeren .

De reuring in de Medina is als vanouds, onveranderd authentiek druk Marokkaans straatleven, waar kleurig geklede passanten mede het decor bepalen. Ook op Place Assareg is alles hetzelfde, een niet door tijd aangetast sfeerbeeld, wat ons zo aanspreekt. De dorpsgek staat nog steeds te oreren, de medicijnman doet zijn gebruikelijke praatje aan een kring aspirant-kopers en de oude mannetjes leunend op hun stokjes in de schaduw van de bomen, die onverstoorbaar op dit alles toezien. Koetsjes met magere paardjes en met de hand geduwde groentekarren creëren mede het bewegend decorum van het hart van deze stad. Als we de scooter hebben geparkeerd bij de stalling aan het plein, bekijken we onderuitgezakt op een terras nippend aan een nos-nos met voldoening dit tafereel. We geven dit direkt een vervolg door op hetzelfde terras een kefta tajine als lunch te consumeren. De aangeklede variant met salade, frietjes en fruit dessert smaakt voortreffelijk.

In de souk is het ongemeen rustig zo in de middag. Weinig toeristen en veel nerinkjes zijn nog siësta-closed. En op gladde Zimbabwanen krijgen ze weinig vat, zeker als die zich weer op een terras van Pl.Assareg melden voor een laatste nos-nos. 

Ik betaal de gardien van de stalling, trap de Muis aan en zwierezwaai door de Medina bij Bab El Kasbah de stad weer uit. De paar kilometers naar de camping zijn rapido afgelegd. Eenmaal daar zetten we ons in de welkome schaduw van de camper neer met een rode Much Mas 🍷. Nagenieten.

Donderdag 23 januari   -   Taliouine

Taroudant - Taliouine (Assoul) 117  km  

Stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren. Onwillekeurig borrelt deze bijbelse tekst in mij omhoog als ik het bijna tijdloze beeld door de voorruit aanschouw. Lange fel gekleurde gewaden van bedoeïenvrouwen voor lemen huisjes, met een karretje en ezel, gesitueerd in de zeer stoffige, in terra kleurschakeringen gedoopte, omgeving van de steenwoestijn.

Vanmorgen hebben we de uitstekende camping in Taroudant verlaten om onderweg te gaan naar Taliouine, de hoofstad van het rode goud, de kostbare specerij safraan. Prijzen van 40.000-50.000 euro per kilo zijn normaal! Het eerste gedeelte gaat door de vlakke vruchtbare Souss-vallei waar sinaasappelplantages aan weerszijden van de weg het beeld bepalen. Links in de achtergrond zijn ook nog de heiige contouren van het Atlasgebergte te zien. Na 70 kilometer wordt het gebied droger, begroeiing verdwijnt meer en meer en het landschap wordt geaccidenteerder, langzaam gaat het over in een steenwoestijn. Door het verdwijnen van de groene kleuren wordt het uitzicht door de grote panoramaruit steeds meer gedomineerd door geelbruine kleurnuances. De schaarse bebouwing, steeds meer van leem, heeft de neiging vanwege zijn roestbruine tint als vage contouren op te gaan in dit landschap, alleen schaduwranden creëren nog een mate van zichtbaarheid.

De nu veelal kronkelige weg is ook een stuk smaller, wat passeren van tegemoetkomend verkeer bemoeilijkt. Op de laatste 15 kilometer stijgende parcours verbreedt het asfalt zich tot meer makkelijk berijdbare proporties. In plaatsjes waar we her en der doorkomen is het vaak een drukte van belang. Mensen uit de regio bezoeken de dagmarktjes of staan met hun boodschappen te wachten op vervoer. Brommertjes, Dokkers (driewielmotortjes), gammele pickups en roetdampende oude busjes bepalen mede het straatbeeld. 

Na de lunch halen we de scooter ut de garage en rijden eerst naar de prominent aanwezige kasbah-ruine. Het ooit zo prachtige lemen paleis valt na 70 jaar steeds verder in puin. Dat heeft alles te maken met de laatste eigenaar de verbannen Pasja Thami El Glaoui, ooit de machtigste man van Marokko. Door zijn ultieme verraad aan het koningshuis in de 50-er jaren van de vorige eeuw werden al zijn bezittingen geconfiskeerd (zie ook Marokko 2023 deel 7 - zaterdag 11 maart )  en laat men doelbewust al zijn paleizen door de tand des tijds afbrokkelen. We kunnen niet echt in het pand, het is dichtgetimmerd en de fragiele staat maakt het te gevaarlijk om te betreden.

Onze volgende stop is een verborgen atelier in een klein straatje van Taliouine. Hier werkt meester-kaligrafeur Moulid Nidouissadan, een geëngageerd Berberkunstenaar, die het Tifnaght-alfabet (afkomstig uit de Berbertaal Amazigh) gebruikt om filosofische ideeën of Amazigh-spreekwoorden te schilderen. Het is een aimabel bevlogen man die graag de oorsprong van de natuurlijke tinten en techniek die hij hanteert, uitlegt.

Na een fantastische uiteenzetting met onder andere uitleg van het Tifnaght schrijft hij onze voornamen met safraaninkt in deze eigenlijk foenetische taal op een kaart. Ook kopen we nog een kaligrafiestuk waar filsofisch reizen in Marokko wordt verbeeld, een prachtig werkje voor aan de muur thuis. 

Behalve safraan heeft Taliouine niets te bieden en we keren terug naar de camper. 

Heerlijk om weer in Zuid-Marokko te zijn.

Vrijdag 24 januari   -  Agdz

Taliouine (Assoul) - Agdz     169 km      ☀️ 22°C

Om het maar even plat uit te drukken, de tandjes wat is het koud buiten deze ochtend, als ik mijn neus buiten camper steek om brood te halen. Ondanks het tijdstip, bijna half negen denken ze er bij de receptie blijkbaar hetzelfde over, veel te koud voor enige actie, dus nog geen brood. Dan maar in de eigen voorraad gedoken en alternatieven voor het ontbijt verzameld. Weliswaar gaan we vandaag weer en route maar we doen het bewust kalm aan. Pas bij elven gooien we de trossen los en rijden na de campingpoort de N10 op. 

In de hele regio wordt overal safraan geteeld en de eerste 15 kilometer blijven we de kenmerkende groene veldjes terugzien bij gehuchtjes die we passeren in het berggebied. De safraanoogst is al achter de rug, die heeft tussen half oktober en half november plaatsgehad. Hoe gaat dat nou in zijn werk. De tere stempels (niet de meeldraden) worden voor het opgaan van de zon heel voorzichtig met de vingernagels uit de crocusbloemen geplukt. Er zijn ongeveer 350 bloemen nodig voor 1 gram gedroogde safraanstempels. Voor 1 kilo heb je een veld nodig van 2000 m². De arbeidsintensieve pluk maakt het specerij zeer kostbaar. Het beste safraan kost om en nabij € 50.000,- per kilo. De gehele regio rond Talliouine levert safraan van hoge kwaliteit en heeft een eigen keurmerk.

We laten de safraanteelt achter ons en de N10 kronkelt steeds verder omhoog met soms haarspeld-gedeelten die het bergmassief moeten overwinnen. De omgeving wordt ook steeds woester en droger en bewoning wordt schaarser. Uiteindelijk toppen we een col, waarvan we de naam niet kennen met een respectabele hoogte van 1841 meter. We cruisen een hoogvlakte op, waar de grote hoeveelheid neerslag van drie maanden geleden zijn sporen heeft nagelaten. Soms zien we in de uitgesleten geulen nog wat water staan, tussen het gesteente wat eerder uit de bergen is meegevoerd. Bovendien ligt er soms een groenige gloed over de rotsbodem en zijn bij schaarse hutjes aangelegde watervoorraden tot de rand toe gevuld.

Langzaam dalen we af en bereiken rond het middaguur Taz(e)nakht, de tapijtenstad en een belangrijk centrum van de tapijtweverij. Tapijten worden uit de gehele regio aangevoerd en verhandeld. Busjes en vrachtwagentjes met een toplading aan tapijten op het dak verlaten de stad weer om hun waren naar alle delen van het land te vervoeren. Behalve tapijten die in ateliers en coöperaties worden aangeboden heeft de stad weinig te bieden. Die lage aantrekkelijkheid voor toeristen heeft ook wel zijn charme, door de ongepolijste sfeer die het stadje heeft. 

We maken een lunchstop en zetten ons in het zonnetje op een terras want in de schaduw is het te koud, de stad ligt op 1400m hoogte. We maken ieder een dampende tajine soldaat met salade, frietjes en vers geperste jus en oja fruit na, heerlijk. We checken nog even het hotel waar we eind februari met de gehele familie zullen vertoeven en zetten dan onze reis voort.

Vanaf ons plekje aan de rand van een kleine oase hebben we direkt zicht op twee vrouwen die luzerne aan het plukken zijn voor hun vee. Ik maak even een praatje met de goedlachse Fatima die samen met haar tante het groen oogst, voordat ze met volle lading op hun rug vertrekken. 

Als de zon zakt en het snel afkoelt, zoeken we de warmte van onze camper op. We call it another happy day in Morocco

Zaterdag 25 januari   -  Agdz

Agdz    ☀️ 21°C

Het prille licht zet langzaam de oase van Tensifft in een mooie ochtendgloed, als vervolg op de rust van de nacht. Niet veel later luisteren kwetterende vogeltjes de nieuwe dag op. Het is nu half negen en op deze hoogte neemt het wel even tijd voordat de buitentemperatuur van 4°C kan worden getransformeerd naar een aangenamer warmer niveau. Met decente klopjes op onze buitendeur brengt iemand tot onze verrassing een vers rond groot Marokkaans brood, service van de camping, shukran! Met versgeperste jus vervaardigen wij in no time een lekker ontbijt, een goede start van de dag. We besluiten vandaag hier in Agdz te blijven. Niet dat dit stadje veel te bieden heeft, weten wij van onze eerdere reizen, maar een rustpunt inlassen, verlengt het vredige gevoel wat deze plek geeft. Om toch een beetje productief te zijn, poetsen we eerst het stof weg uit ons interieur.

Als de boel weer blinkt en we de lunch hebben geconsumeerd, wordt de Muis uit haar hok getrokken en eenmaal daarop gesetteld tuffen we naar Agdz. Onveranderlijk, onopvallend en weinig enerverend is mijns inziens een passende omschrijving van dit stadje. Desondanks weten we de kleine markt nog feilloos te vinden en worden onmiddellijk aangehaakt door naar kopers smachtende handelaren, begrijpelijk gezien de stilte van de middag. We lopen even rond en bekijken de uitstalling van GBR en wuiven vervolgens kalmpjes alle aankoop smeekbedes weg.

Bij het aanbod van de groentemarkt borrelen wat inspirerende gedachten op en proberen we door diverse dingen aan te kopen daar vorm aan te geven. Zo verdwijnen peren, meiraap, tomaat, wortel, uien, knoflook, gember, paprika, peper, ingemaakte citroen, olijven en dadels moeiteloos in onze rugzak. Met een nos-nos op een terrasje observeren we op het gemak het voorbijschuifelend kleurrijke straattoneel, altijd leuk.

Ons scootertje brengt ons weer terug naar de vredige oase, waar de ontvolking van vanochtend door nieuwe kampeerders is aangevuld. Wij positioneren ons in het heerlijke zonnetje, waar ik nu -as we speak- mijn dagverslagje noteer. Dadelijk de keuken in, waar ik benieuwd ben of ik een deel van de aangekochte ingrediënten met mijn kook fantasie kan verenigen.