Deel 14   winter-voorjaar 2025

Klik om te vergroten

Zondag 30 maart - Teruel

Chinchilla de Monte Aragon - Teruel     233 km    -1°C tot 20°C ☀️/🌤️

CP N40.332989 W1.086001 gratis met voorz.        P4N # 180719 CC: 88402 altitude 955 m

Het heerlijke warme bed zet me deze ochtend op het verkeerde been. De behaaglijke temperatuur van onze slaapplek staat in geen enkele verhouding met de temperatuur binnen laat staan buiten de camper. Binnen is het slechts 9°C, maar buiten -1°C 🥶. We geven de kachel een zwengel en duiken nog efkens onder de wol totdat het in het interieur iets aangenamer vertoeven is. Debet aan de kou is natuurlijk de hoge ligging van het stadje, bijna 900 meter. Wel is er momenteel een strakblauwe lucht, altijd prettig.

Rond half elf draaien we het terrein af en gaan op weg naar Teruel, waarbij we de navi's opdracht geven kleine binnenwegen te pakken en geen snelwegen. Een aantal jaren geleden hebben we deze route ook al eens gereden en dat is ons heel goed bevallen. De volkomen lege wegen beloven veel goeds. Rust en de weg voor jezelf hebben betekent ook dat je volledig kan genieten van alles wat je onderweg tegenkomt. Doch als er een wielrenner opduikt die ons tegemoet rijdt hebben we even een verschrikt dejá-vue-momentje, echter blauwe linten met toeschouwers ontbreken nu, pfffff 🤭.

Het landschap van de Spaanse hoogvlakte variëert voortdurend, dan weer rijden we tussen velden met wijnstokken zover als het oog reikt, dan weer duiken we omlaag een brede vallei in en moeten aan de andere kant weer kronkelend omhoog. Maar ook rijden we stapvoets door kleine straatjes van verstilde plaatsjes en dorpjes.

Halverwege de route Requena-Teruel maakt wijnbouw plaats voor meer echte natuur, rotspartijen, kloofjes en bossen. 

Het is allemaal meer als genoeg, we ploffen bijkans. In een goed uur bereiken we rond half vijf de bijna volle CP aan de rand van Teruel en vinden nog een prima bijna vlakke stek voor de camper. Veel wordt er niet meer gedaan, de beentjes gaan omhoog, best wel moe.

Maandag 31 maart - Teruel

Teruel      tussen 1°C en 26°C ☀️

Ook vandaag zijn de temperatuurverschillen weer groot. De nachtkou wordt door de kachel snel verdreven. Bij elven lopen we naar de bushalte bij het naastgelegen winkelcentrum, waar bus lijn A al klaarstaat. 

Twintig minuten later stappen we uit en wandelen we het centrum in, eerst naar het Mausoleo de los Amantes. Het ticket ad € 7,50 pp geeft toegang tot het mausoleum en de naastgelegen Iglesía San Pedro. Het eeuwenoude tijdens de Spaanse burgeroorlog totaal verwoeste centrum van Teruel, is in de vorige eeuw geheel gerestaureerd en beide gebouwen ogen nieuw in oude stijl.

Het verhaal van de twee geliefden in het kort. In de 13e eeuw werden Diego en Isabel hevig verliefd op elkaar, maar was een huwelijk niet mogelijk, vanwege de povere financiële staat van Diego. Terwijl de laatste probeerde rijkdom te vergaren, werd Isabel uitgehuwelijkt aan een ander. Als Diego na 5 jaar terugkeert en Isabel om een laatste kus vraagt weigert zij en hij valt dood neer. Op de begrafenis de volgende dag geeft Isabel de overleden geliefde alsnog een kus en sterft daarbij zelf. Een 15e eeuwse notabel ontdekte het document met het verhaal wat hoorde bij de twee inmiddels tot mummie verworden geliefden. Eeuwenlang werden zij tentoongesteld in kasten en kisten, totdat in de vorige eeuw een einde werd gemaakt aan dit vertoon. De twee vonden een rustplaats in mooie gebeeldhouwde sarcofagen met hun resten daarin, in een nieuwe kapel. De handen van de twee marmeren figuren raken daarbij elkaar. Het ultieme liefdesverhaal is inmiddels de inspiratiebron voor films, talloze songs, opera's en boeken.

De kerk San Pedro is mooi herbouwd en heeft prachtige oude stukken, maar doet toch iets te nieuw aan. Overigens is de toren één van de vier torens in de Mudéjar-stijl waarom Teruel bekend staat.

Het inbegrepen bezoek aan naastgelegen het kerkbeelden museum in het bisschoppelijk paleis doorlopen we nog sneller, het is weinig spectaculair zullen we maar zeggen.

Tijd voor de lunch. Die consumeren we op een terrasje op het Plaza del Tórico, waar het beroemde beeldje van de stier op een zuil met watertaps staat, Fuente del Tórico. In het zonnetje peuzelen we tostado's con tomate, bocadillos met serranoham en chorizo op en drinken een heerlijke café con leche.

Daarna lopen we door de omliggende straatjes met zijn markante Modernista-gebouwen richting de emblematische Escalinata del Óvalo. Deze in een mengsel van Mudéjar en Modernista stijl gebouwde trappen, die in 1921 de bovenstad moesten verbinden met het beneden gelegen treinstation.

Een paar uur later verdwijnen we in de camper. Het nieuws over de veroordeling van Marie Le Pen en de weigering van minister Faber om met haar handtekening lintjes te accorderen vanwege haar politieke houding kleuren de voorpagina's. Afin, knettergek die tantes. Morgen rijden we verder noordwaarts.

Dinsdag 1 april - Zaragoza

Teruel - Zaragoza  231 km    ☀️ 24°C

Het reizen met de camper is heerlijk, we beleven en zien veel en bovendien komen we interessante en fijne mensen tegen. En na al die weken is opvallend dat je de leefruimte van je voertuig als meer dan voldoende ervaart. Tot een moment als vandaag. Omdat ik mij de afgelopen dagen in toenemende mate wat minder voel, snel moe, soms wat snotterig, een lichte kriebelende hoest, minder goed uitgerust na slaap, flitst een mogelijke oorzaak van het ongemak op deze vroege ochtend door mijn hoofd. Mmm, het zal toch niet ondanks alle voorzorg van vaccinaties, toch even een testje te doen. Juist in deze situaties waarbij je wilt voorkomen dat je een ander besmet, ik denk met name aan Marjos, ga je anders tegen de best wel beperkte leefruimte van de camper aankijken. Opgelucht constateer ik dat het testresultaat negatief is, wel zo fijn. Enfin, we moeten afwachten hoe de klachten zich ontwikkelen. We kunnen ons in ieder geval houden aan de voorgenomen thuisroute, waarbij we misschien bij tijd en wijle nog wat meer onze rust moeten pakken.

Blik op Teruel

Vandaag richting Zaragoza, een bestemming min of meer getriggerd door de recente ervaringen van vrienden Kees en Trui. Hun verslag bracht voldoende inspiratie om zelf maar eens poolshoogte te gaan nemen in deze voor ons onbekende stad. Vraag niet waarom, maar we zijn hier altijd keurig omheen gereden. Een overnachting op de plaatselijke camping meer dan 25 jaar geleden was alles, dichterbij kwam het niet. We zijn benieuwd, ondanks dat er voor de komende dagen regen wordt voorspeld. Maar daar hebben we nieuwe regenjassen voor 😇, we'll see.

Even voor elven verlaten we de CP en duiken vrijwel meteen een kleine weg op, de N420, die ons in eerste instantie naar Utrillas moet brengen. Voor ons een bekende weg die we voorjaar 2022 ook hebben gereden. Met een stralende zon aan het firnament zoeven we met snorrende motor over de lege goed berijdbare weg op de weidse Spaanse hoogvlakte, die prachtig contrasteert met de diepblauwe lucht. In deze verlaten omgeving waar stadjes en dorpjes meer en meer ontvolken neemt de soms ruige natuur steeds meer de overhand. De zichtbare lijn, ooit een spoortalud, door het landschap verbindt verlaten stationsgebouwen, wordt soms opgeslokt door spoortunnels, loopt over markante stenen spoorbruggen en is op vele plekken ondertunneld. Alle gebouwen en kunstwerken kennen een uniforme zandblok- bouwstijl van rond 1900, toen spoorlijnen essentiële verbindingen vormden in dit land.

Vervallen stationnetjes en oude spoorbrug - en tunnel

De infrastructuur is echter verdwenen, de spoorrails, vanwege gebrek aan passagiers en de opkomst van de auto. Meerdere malen moeten we een colletje nemen, de hoogste puerta ligt zelfs op 1408 meter. Van de altijd aanwezige wind wordt volop gebruik gemaakt door vele windmolens, die meestal gegroepeerd op de hogergelegen plekken zijn opgesteld.

De op Googlemaps nog kleinere route A222 brengt ons naar Belchite, waar het nieuwe dorp naast het tijdens de Spaanse burgeroorlog volledig in puin geschoten oude dorp ligt. Het is een nationaal monument en zusterstad van Oradour sur Glane in Frankrijk, niet vreemd. Omdat we dit eerder hebben bezocht, zie voorjaar 2022, passeren we het en gaan verder, nu richting het geboortedorp van Goya, wat eveneens in dat eerdere verslag opgenomen, om in het Hotel restaurant wat naast de weg ligt te lunchen. Het blijft bij de goede ervaringen van toen, want bij aankomst blijkt de uitspanning te zijn gesloopt.

Het laatste stukje voert ons door grillige witte heuvels, waarnaast duidelijk gezaaide groene velden liggen. Naar het zich laat aanzien misschien voor de oogst van hooi, want we zien in de wijde omtrek geen spoor van bewoning.

Woensdag 2 april - Zaragoza

Zaragoza    ☁️ + 🌧️ 15°C

Zaragoza kent een lange geschiedenis. Ontstaan als het Romeinse Caesare Augusta in de 1e eeuw voor christus werd de naam door de Moren in 712 aangepast naar Saraqusta. In het begin van de 12e eeuw kwam de stad in christelijke handen en werd Çaragoça de hoofdstad van het koninkrijk Aragón. Ondanks deze geschiedenis en dat het de op vier na grootste stad van Spanje is, komen er weinig toeristen en heeft het als bijnaam 'de onbekende', eigenlijk onbegrijpelijk constateren wij vandaag. Als ik vanmorgen de deur open doe staren een viertal haasjes mij volkomen op hun gemak van een paar meter aan. Niet vreemd, ze zijn mensen gewend en op dit stukje parkeerterrein naast de eigenlijke CP is het talud vergeven van de holletjes. Om ons heen is het ook vergeven van de gammele voertuigen waar mensen in wonen waaronder nogal wat Roma-families. Aardige mensen maar ik heb ze liever op afstand zeker in deze hoek, dus kijken we of er een plekje te vinden is op de CP en dat lukt recht tegenover de tramhalte. Hier vandaan zoeven we in een moderne tram in notime geruisloos naar de net over de Ebro gesitueerde oude stad.

Op het Plaza César Augusto stappen we uit en dat wat we zien valt direkt al in de smaak. Het standbeeld van keizer Augustus staat naast de resten van de Romeinse muren waar we bovenuit vele kerktorens ontwaren. Niet te missen is fraai gerestaureerde markthal, de Mercado, met zijn elegante staalconstructie. Binnen lopen we langs de mooi gesorteerde marktwinkels, waar mensen zo als altijd verse waren inkopen.

Door wat smallere straten met enkele fraaie winkelpuien van 100 jaar terug komen we bij het sculptuurmuseum Pablo Gargallo. We treffen het niet, het is tijdelijk wegens bouwwerkzaamheden gesloten, jammer. We slaan even verderop af op de chique en brede voetgangersboulevard Calle de Alfons I, de winkelstraat op stand van oudsher. Vleugjes nostalgie worden opgeroepen door monumentale deuren en puien van winkels en etablissementen onder fraaie gebouwen die al sinds de 19e eeuw daar zijn gevestigd. In één daarvan Café 1885 strijken we neer en bestellen traditiegetrouw café con leche en tostado con tomate. De koffie is heerlijk maar de tostado blijft maar weg. Na een half uur krijgen we een koude toast waar de tomatenpulp al zijn verwoestende uitwerking heeft uitgericht, toast en tomaatpup zijn verworden tot een moerassige onsmakelijke papperige brij. Na talloze pogingen de aandacht van de camarero te wekken, hij geeft aan ons te zien, zijn we het zat, trekken hem aan zijn jas en vertellen hem uiterst ontevreden te zijn over de service en de kwaliteit van het gebodene, betalen de koffie en zijn weg.

Het sculptuurmuseum Pablo Gargallo is gesloten maar op straat zijn veel beelden o.a. van zijn hand te zien

Even verderop eindigt de boulevard op het Plaza Nuestra señora de Pilar. De architecturale opzet van dit plein wil imponeren, de mens moet zich nietig voelen. In die opzet is men volledig geslaagd. De open ruimte is immens en de gebouwen die het omgeven zijn het ook. Zo staan daar bijvoorbeeld het gemeentehuis en het 16e eeuwse handelshuis, beiden ruim in hun jas. Aan de andere zijde grote hoge gebouwen uit het begin van de vorige eeuw met appartementen en daaronder restaurants. Maar de echte bekroning is toch wel de grootse Cathedral-Basilica de Nuestro Señora del Pilar. Of dat nog niet genoeg is vind je aan de uiteinden van dit plein nog een kathedraal La Seo en aan de andere kant de romeinse muren met het daarvoor gelegen grote kunstwerk met fontein die Spanje moet verbeelden.

Het is dan ook een van de grootste pleinen van Europa wat verhoudingsgewijs de vele rondwandelende mensen op mieren doet gelijken. Omdat hier ooit een Mariaverschijning was is kathedraal El Pilar een drukbezocht bedevaartsoord. Gekroond met talloze torens bevinden zich in het kolossale barokke kerkgebouw vele fresco's van Goya, heeft het imponerende altaarstukken waaronder een schitterend albasten retabel. Het is druk. In een gedeelte wordt een mis gehouden, ergens anders schuiven rijen mensen langs een relikwie, in een zijkabinet laten anderen een priester een medaillon inwijden en velen gaan te biecht bij een van de daartoe, misschien wel twintig, opgestelde biechthokjes, bijzonder. Het gewicht van de religie is hier voelbaar zullen we maar zeggen.

Weer buiten schuifelen we eerst naar de grote fontein en voorts naar een opstelling van bronzen beeldwerken aan de andere zijde waar ook een beeld van Goya staat. Het vlakbij gelegen museum van Goya is, zo wisten we al, eveneens wegens verbouwing gesloten. Een oud rechthoekig gebouw intrigeert vanwege de bordjes Entrada en Salida. Dichterbij gekomen blijkt het een oud 16e eeuws handelsgebouw La Lonja te zijn waarin een tijdelijke expositie van kunst uit een private collectie, Fundaçio Bassat, plaatsvindt. Hé, waren Kees en Trui hier ook niet geweest 😉. We kunnen inderdaad beamen dat de combinatie van prachtige kunst van vele bekende kunstenaars geëxposeerd in deze historische ruimte (wat een fraai plafond) zeer geslaagd is.

Tijd voor de inwendige mens. La Estacion 16 ligt momenteel gedeeltelijk verborgen achter de renovatiedoeken, maar heeft daardoor wel mooie aanbiedingen. Vier tapas naar keuze €4,95 en drinken bier, wijn, vermut, fris, €1,70. We smullen van de twee rondjes mooi opgemaakte tapas , waarbij de koude rode vermut een uitstekende begeleider is. Op de terugweg met de tram doen we ook nog de Outlet aan in een grote shoppingmall die we onderweg heen zagen. Het laatste stukje voert ons door de regen naar de CP. 

Het politieke debat over de lintjesaffaire van Faber hadden we tussendoor overdag al meegekregen en nu pakken we het live vervolg op. De hervatting 's avonds met de uitslag van de ingediende moties verloopt zoals verwacht, alle moties verworpen. Schade is er denk ik wel voor dit kabinet en zeker voor de 'grootste prutser ooit in vak K', Faber.

Donderdag 3 april - Berastegi

Zaragoza - Berastegi    236 kilometer    🌧️🌬️ 17°C

Het plenst en het gaat steeds harder plenzen deze ochtend als we opstaan, een verdere toename die wordt bevestigd door de weer-apps. Dus gooien we spreekwoordelijk het roer om. In plaats van een tweede dagje Zaragoza rijden we verder richting San Sebastian. In die omgeving zijn de neerslagvolumes volgens internet een heel stuk lager en als we eenmaal arriveren al gevallen. Onderweg merken we daar niets van, het is nat, nat en nat. In Tudela doen we wat boodschappen bij de Mercadona en tanken we redelijk goedkope diesel € 1,28/ltr. Op de N121 naar Pamplona moeten we goed oppassen, het slechte wegdek wordt gedeeltelijk gemaskeerd door het vele regenwater. Na Tafalla besluiten we dan ook maar een stukje (betere) tolweg te nemen. Via de snelweg om de grote agglomeratie van Pamplona, Iruña in het Baskisch, rijden we verder op de A-15 en stoppen 30 kilometer voor San Sebastian op een CP in het bergdorpje Berastegi.

Doorrijden naar de beoogde CP in San Sebastian heeft weinig zin meer, de kans is zeer groot dat deze op dit tijdstip vol is.  Op deze CP tussen kerk en kerkhof staan we eerst alleen, later tegen de avond arriveren nog twee campers. Mooi plekje hier, maar het internet werkt zeer traag, updaten van de website moet wachten. In de avond een Netflixje en dan naar bed in een door de harde wind schuddende camper. Lekker wiegeffect 😴.

CP N43.1236 W1.98346 gratis met voorzieningen P4N # 37561 altitude 456m

Wel voel ik me nog steeds wat gammel door een verergerende verkoudheid. Zo hoestte ik afgelopen nacht als een blaffende en snotterige zeehond. De soms opstekende koppijn en lamlendigheid attaqueer ik met de nodige paracetamol en dat helpt. Maar zien wat de dag van morgen brengt.

Vrijdag 4 april - San Sebatian

Berastegi - Donostia/San Sebastian    31  km  ☀️ 23°C

Aan het begin van de middag nemen we bus 33 die ons naar de rand van het oude centrum brengt. De route roept weer oude herinneringen op als we langs zee, baai La Concha rijden met zijn prachtige views.

We stappen uit op het Askatasunaren Hiribidea, een staige avenue met mondaine winkels. Het is vervolgens niet ver lopen naar Parte Vieja, de oude stad. We dwalen wat door de leuke straatjes en schuiven niet veel later aan een tafeltje in Baztán bar restaurante, een gezellige pintxosbar. Daar consumeren we wat heerlijke pintxos en wijn. 

Na nog wat te hebben rondgekeken in het leuke wijkje , pakken we op Boulevard Zumardia om 4 uur bus 5 terug naar de CP, mijn batterij raakt wat op. Met een tussendoor-dutje vul ik de reserves weer wat aan. Tijd om wat te relaxen.

Zaterdag 5 april - San Sebastian

Donostia/San Sebastian    🌤️/☀️ 23°C

Redelijk verkwikt slobber ik aan mijn warme ochtendthee en kijk naar de kwalificatie F1 van Japan. Net als iedereen word ik totaal verrast door de laatste magische perfecte ronde van Verstappen in Q3, bam.....Pole!

Het is te gemakkelijk om te beweren dat San Sebastian alleen de stad is van de beste pintxos. Dat is natuurlijk wel zo uit culinair oogpunt, maar de plaats biedt veel meer. Niet alleen de ligging aan zee is fantastisch met de schitterende baai La Concha, maar ook de fraaie architectuur met prachtige gebouwen uit de verschillende tijdsperioden, brede avenues, boulevards en parken geven Donostia statuur en allure. Niet voor niets was zij een geliefde verblijfplaats voor Europese Royals met haar gematigde zomertemperaturen. 

Als wij later op de ochtend wederom bus 33 naar het centrum nemen, rijden we om een eerst niet verklaarbare reden een totaal andere route. Dat levert wel nieuwe beelden op van wat de stad nog meer te bieden heeft. Meer dan voldoende om in de toekomst hier nog een keer te landen. Vandaag houden we een kroegentocht, nou ja ik bedoel we gaan langs 3 van de beste pintxosbarretjes in Parte Vieja.

In het oude centrum is het druk rond half een zeker bij de pintxosbarretjes. Onze eerste stop is Bar Mendauer Berria waar we het laatste tafeltje inpikken met de belofte hier binnen het uur weer weg te zijn, daarna is het gereserveerd. We laten drie prachtig opgemaakte gerechtjes aanrukken, Huevos Mendauer, Alcachofa confitada en Mejillones Thai en twee Vermut's. De Thaise mosselen en artisjokken zijn heerlijk maar de verrassing is het ei-gerecht, een rauw ei met paddestoelen- creme, parmesaanse kaas, korreltjes Iberische ham en zwarte truffelolie. Alles door elkaar roeren goddelijk. Alles tesamen € 27,10.

De volgende bar is Txepetxa, al bijna 100 jaar daar gevestigd en gespecialiseerd in pintxos met ansjovis. Talloze beroemdheden zijn hier in het verleden neergestreken, een tent van naam en faam. Onveranderd is het smalle interieur, waar een viertal mannen bestellingen doorgeven aan het kleine keukentje. Buiten staat al een hele menigte met bordjes en drankjes te genieten in het zonnetje. Binnen is het zo mogelijk nog drukker maar we persen ons er gewoon bij. Aan een local vragen we wat de beste pintxos zijn en hij wijst er twee aan op een kaart, de eerste is een stokbrood met verse grote ansjovis belegd met echte krabsalade, njammie njammie en op de tweede de verrassing een stokbrood met grote verse ansjovis belegd met bosbessencompote, wat een combi verrukkelijk. Voor drinken adviseert hij de lokale witte wijn Txakoli, jong en bruisend die van hoogte moet worden ingeschonken voor extra bubbels. Het drankje sluit perfect aan bij de ansjovis-lekkernijen. Duur, nee hoor € 9,60 totaal.

Dan door vele drukke straatjes, wat een gezelligheid, naar de achterkant van de wijk naar Bar Ganderias. Hier stappen we weer over naar de Vermut en begeleiden dat met een pintxo solomillo de specialiteit, eentje met geitenkaas, walnoot, ingedikte likeur en een schaaltje met truffelrisotto. Schade € 15,40.

We lopen kalmpjes terug naar de bushalte, kunnen direkt instappen in bus 5 die ons terugbrengt naar de CP. Geheel voldaan zakken we onderuit, wat een leuke dag!