Deel 6 winter - voorjaar 2025
Klik om te vergroten
Zondag 2 februari - Tata
Tata ☀️23°C
Tater-de-tater-de-taaaaaaaaaa. Tja je kan moeilijk hoezeee roepen als je in Tata bent beland 😄. Maar dat is het natuurlijk wel.
Echter arbeid komt voor plezier, dus deze ochtend poetsen we ons een slag in de rondte om al het verzamelde stof, zand en ander vuil de camper uit te krijgen.Het hele interieur krijgt een beurt. Voor AR+ leden: geen diepere betekenis hè 🤭. Zo komen we ook nog eens op plekken met verrassende voorraad. Uit een bankkast diep ik een aantal blikjes tonijn op die voldoende THT hebben om zonder medische ingrijpen te consumeren. Marjos blij, kookt onmiddellijk wat eieren om met mayonaise en wat kruiderij een tonijnsmeersel voor de lunch te bereiden. Vriend Abdelali komt langs met de gerepareerde stabilisateurs, alhoewel hij aan die van Jack nog even moet prutsen omdat die stroom lekt op de behuizing, oepsie. Het wordt op zijn Marokkaans gefixed door ter plekke de behuizing te isoleren van de stroom'lekkende' spoel, tja das ook een oplossing.
Na onze tonijnhap gaan we in de middag aan de wandel naar het centrumpje van Tata. Ondanks dat het zondag is en nogal wat zaakjes zijn gesloten, blijft het een heerlijke plek om doorheen te spazieren op je gemak.
We maken het en der een praatje met de vriendelijke mensen hier, een mix van Berbers en Haratine. Verschil is vooral te duiden bij vrouwen, Berber vrouwen (gehuwd) in het zwart met kleurige bies en de donkere Haratinevrouwen in fleurige soms felgekleurde gewaden.
Gammele karretjes, wrakke bromfietsers en gedateerde gedeukte pickups bepalen naast het wandelend volk het trage levenstempo hier. De sjofele nerinkjes onder de arcaden completeren voor ons het beeld van sjiwa, sjiwa (kalm aan) Marokko. Tesamen met de twee andere T's, Taroudant en Tafraout, vormen dit voor ons de drie musketiers, steden die je zeker niet moet overslaan.
De lekkere bakker is dicht, doen we morgen nog wel, bij de groenteboer doen we wat inkopen net als Leben bij een alimentation. Op het minisoukje vinden vliegenmeppers, de onze is bij de laatste vlieg zelf ook gesneuveld en voor Marjos wat rozencreme. Op een terrasje drinken we de onvermijdelijke nos-nos en bij een snuisterij kraampje koop ik nog wat kralen armbandjes. Ik hobbel nog efkes bij de kapper/barbier naar binnen voor een praatje en schiet nog wat plaatjes van de vertrekkende Intercity bus 😄.
Time to go home, we moeten nog wat voor morgen overhouden.
Als dagsluiting kijken we naar het Jeugdjournaal, tis weer eens wat anders 😊. Er komt namelijk een item over waterpolo voorbij waarin onze schoonzoon met zijn seniorenteam wordt ingemaakt door het team onder 12 van onze kleinzoon. De ouders van de pubers vormen sindskort een eigen team en hebben inmiddels respect voor de prestaties van hun kroost in het water, leuke reportage.
Maandag 3 februari - Tata
Tata ☀️ 20°C
Het leven start in Tata wat vroeger als elders. Dat heeft zondermeer te maken met de uiterst povere zangkwaliteiten van de muezzin en het tijdstip waarop de eerste gebedsoproep plaatsvindt: 6.25 uur. De hemeltergende luide klanken snijden als een jengelende cirkelzaag ieders dromenland aan gort, waarbij het langdurig karakter van de oproep veel aan bijdraagt. Het hele ritueel heeft ook nog een snooze-functie. Voor diegenen die de eerste aanval op hun sluimerend bewustzijn hebben overleefd, wordt alles na exact een half uur nog eens dunnetjes overgedaan, auch. Ik zit dan al lang uit arremoede aan mijn eerste kopje thee en neem het nieuws door. Teveel Trump en Musk verbeteren mijn ochtendhumeur zeker niet, dus dan maar wat puzzeltjes. Rond achten ga ik op pad naar de receptie voor pain. De nog warme 'baguettes sur commande' zijn uiterst welkom. Verguld loop ik met de buit terug naar huis, wil ik zeggen. Hoe vertrouwd je camper inmiddels aanvoelt om haar je thuis te noemen is toch wel iets om bij stilstaan, peins ik zo. Ervaren camperaars die lang onderweg zijn zullen dit gevoel waarschijnlijk herkennen. Die (beperkte) ruimte die je rijdend verblijf biedt, voelt inmiddels royaal genoeg. Althans zo beleven wij dat. Terug bij het stokbrood 🥖, want snelheid is geboden om deze warme luxe als kakelvers ingrediënt op tafel te zetten. Samen met wat versgeperste jus d'orange 🍊, een gekookt eitje🥚 en eigen homemade frambozenjam 🍯geeft dit ontbijt ons camperlife cachet en glorie. Oja, en het smaakt goed 😋😋.
Aan het eind van de ochtend wandelen we Tata weer in. Op weg daar naartoe schieten we even een schoolplein op waar muren zijn voorzien van kleurige plaatjes.
Muurschilderingen op het schoolplein
Bij het bakkertje, nu wel open, kopen we wat gebak, wat we op een terrasje met nos-nos smullend naar binnen werken, heerlijk. Het is beduidend drukker als gisteren en het straatleven gloreert. We schieten zo weer links en rechts leuke plaatjes en maken hier en daar een praatje met de vriendelijke mensen. De jacht op een schoenlepel voor buurvrouw Anke levert niets op en ook blauwe kaas en creme fraiche blijven voor ons verborgen schatten. Bomt niets, vermaken doen we ons optimaal.
Thee, thee en nog eens thee
We slaan wat sinaasappels in om ons aankomend tekort aan te zuiveren en na een laatste nos-nosje keren we terug naar de camping.
Heerlijk in het zonnetje wat relaxen en aan het eind van de middag een afsluitende laatste borrel met buren Jack en Anke. Zij gaan morgen noordwaarts en wij naar Icht, zuidwest. De hamburgers smaken uitstekend. De avond valt in en de rust daalt op de camping neer. Nog eenmaal die muezzin........Allahoe Akbar.....
Dinsdag 4 februari - Tafraout
Tata - Tafraout 259 km ☀️ 20°C
Nee, Icht wird es nicht. Maar dat weten we nog niet als we om kwart voor elf wegrijden uit Tata, richting Icht. De weg is prima en leeg, vrijwel geen verkeer en weer is prachtig zonnig. In het landschap heeft de overvloedige regenval hier en daar zijn slijtsporen achtergelaten, maar ook het wat groeniger opgeleukt. De dromedarissen die we tegenkomen staan niet meer op hun achterpoten om het laatste stukje groen uit de bomen te halen. Ze knabbelen nu aan het groen wat overal is ontsproten uit de grond.
In Akka strekken we even de benen om te genieten van het drukke straatafereel. De Haratine-vrouwen zijn hier zeer fleurig gekleed, soms gezeten in groepjes wachtend op de bus, maar ook flanerend over straat met hun boodschappen, zijn het mooie verschijningen.
Akka
Rond 1 uur arriveren we in Icht en we nemen eerst een kijkje bij Camping Auberge Amerdoul. Daar staan een paar Fransen en that's it, geen reuring. Dan op naar camping Borj Biramane een paar kilometer verderop en hier staat slechts 1 caravan. Nee Icht wordt het niet, we rijden verder richting Tafraout.
Natuurlijk nemen we de route R107 door de Grand Canyon van de Anti Atlas en voor het eerst andersom. De kloof met zijn prachtige dorpjes blijft een fenomeen, al zien we wel dat het watergeweld fors heeft huisgehouden. Dorpjes zijn beschadigd, met name de oude pisé huizen, maar ook de oases zijn vaak gemilimetreerd voor wat betreft begroeiing.
Overal liggen op veel hogere plekken dan je verwacht afgebroken palmboomstammen en ander puin. Het geeft een indicatie hoe hoog de vloedgolf is geweest. Het ergst is de weg er aan toe, sommige stukken zijn over honderden meters compleet weggeslagen. Met snel aangelegde hobbelige dirtroads zijn bypasses in de nu droge bedding gecreëerd om de verdwenen weggedeelten te overbruggen. Vrachtwagens voeren puin en boomstammen af om de begaanbaarheid te vergroten.
Behoorlijk wat kilometers weg zijn beschadigd of vrijwel gehalveerd en daar moet je roeien met de riemen die hebt, bij tegemoetkomend verkeer. Al met al is het allemaal goed te doen, kost alleen wat meer tijd 🙂. Met een laatste krachtinspanning nemen we de laatste hairpins en ontstijgen de kloof om vervolgens op de hoogvlakte te komen met die prachtige vergezichten. Na een tiental kilometers dalen we over een kronkelige weg met rafelrandjes omlaag naar de vlakte in de aanloop voor Tafraout.
Enkele kilometers voor de eindbestemming zoeven we plots over zijdezacht asfalt en verdubbelt de weg in breedte, rust in de tent 😃. We doorkruisen het stadje en lozen nog efkens de toiletcassette bij het stortpunt.
Dan draaien we het keteldal in naar het achterste schiereiland, de plek van Avondrood +. Op Polarsteps hebben we al gezien dat Henk en Marita net even daarvoor zijn gearriveerd en wij posteren onze camper daar vlakbij. Een hartelijk weerzien wordt opgevolgd door de eerste Keek op de Dag. We hebben elkaar genoeg te vertellen, supergezellig weer. De schemer en kou maakt een einde voor vandaag aan het onderonsje, we trekken ons terug in de campers. Nu is het wachten op de rest van de AR+club, wij graven ons in.
CP N29.721700 W8.985091 15MAD P4N # 46812 CC: 160389 altitude 1002m
Woensdag 5 februari - Tafraout
Tafraout ☀️ 19°C
Heerlijk geslapen in het rustige keteldal. In de ochtend duurt het alleen te lang voordat bakker arriveert dus bereiden we een alternatief ontbijt. Daarna starten we de dag kalmpjes op en stappen pas rond elven op de Muis om de wekelijkse markt te bezoeken. In het stadje is weinig veranderd en de scooter kan nog steeds op dezelfde plaats als voorgaande jaren worden geparkeerd. Het is hier een drukte van belang.
Met name vrouwen veelal gekleed in hun gebruikelijke zwarte gewaden afgezet met kleurige bies doen hier hun inkopen. De boodschappen zowel groente en fruit, maar ook "Blokker'spullen verdwijnen in een grote rieten mand op hun rug die met een draagband over het voorhoofd wordt meegetorst. Wij slaan het nodige in op de groentemarkt en komen met 1½ rugzak vol er weer vanaf. We kopen nog wat kruiden en nootjes en Marjos scoort ook nog wat rozencreme.
Op het terras van café Tanger drinken we nos-nos en hebben we van hieraf uitstekend zicht op al dat volk dat over de markt loopt, zeer vermakelijk. We verlengen de terraszit met een smakelijk bord spagetti met viande hachee in een pittige tomatensaus. Terug bij de camper komen alle aanbieders van diensten weer langs. Zo passeren de pannekoekenjongens, de waterwagen, de ruitenwisserman, de arganolie-mijnheer, Mohammed de garagiste, de macaron-bakker en de was en tajinevrouw Nehza. Zo aan haar, voor Marokko, gewaagde decolleté te zien is ze intussen weer vrijgezellin 😉. Zij ontfermt zich met liefde over onze enorme stapel wasgoed, die morgen schoon wordt geretourneerd, zegt ze toe.
Ik vind eindelijk de rust en tijd om wat klusjes aan de camper uit te voeren en vervang onder andere een kapotte deurvanger en bevestig in de garage weer een eerder gesneuvelde houder voor de slinger van de onderpoten van de camper. Lang leve de reserve-onderdelen voorraad.I
Marjos snijdt alle verse groente voor de pompoensoep die vanavond op het menu staat. Aan het eind van de middag doen we weer een gezellig wijntje met Marita en Henk en hebben we een genoeglijk gesprek over van alles en nog wat. De soep smaakt uitstekend en het restant verdwijnt in de vriezer. Buiten flonkeren de sterren al weer aan het firmament in de donkerte van de invallende nacht. Geluiden ebben weg, de stilte neemt haar aanvang.
Donderdag 6 februari - Tafraout
Tafraout ☀️ 20°C
Vanmorgen vroeg is het frisjes, 11°C binnen en 4°C buiten. Ik zwengel de kachel op, maar die besluit tijdens de aanlooprun ermee te stoppen, de (Marokkaanse) gasfles is op. Omdat een Sim-Sala-Bim helaas niet functioneert moet ik toch de buitenkou trotseren om het gas om te zetten naar een restant wat nog in mijn vaste LPG-tank aanwezig is. Om kwart over negen! kondigt bakker Ahmed zijn komst aan met een klop op de buitendeur met zijn gebruikelijke kreet 'Pain, pain'. Ik neem één baguette af, voor tussen de middag haal ik liever een echt verse. Maar first things first, ik verwijder het koffertje van de Muis en tuf met een lege gasfles op de drager naar het dorp om die om te wisselen voor een gevulde. De Muis als lastdier, pakezel zo je wilt. De prijs heeft een geringe verhoging ondergaan van verleden jaar 50MAD naar nu 54MAD, eigenlijk toch omgerekend 8% meer. In het keteldal tref ik Wobbie en Wim die met Gerard en Margot staan te praten en de eersten zijn blij dat ze Aourir achter zich hebben kunnen laten. De knie van Wobbie geneest gestaag begrijp ik. Afin we lopen elkaar wel weer tegen het lijf.
Bij terugkomst zie ik de waterwagen rondrijden en die is uiterst welkom, we laten de tank weer afvullen. Na het verwisselen van de gastoevoer en een bakje koffie, rijd ik nogmaals het dorp in nu naar de bakker. Naast een krakendverse baguette neem ik ook twee mogelijk nog versere Mille Feuilles mee, alles tesamen voor het schamele bedrag van 7MAD. Ze smaken overheerlijk bij een tweede kop koffie 😋😋. Uiteraard is er vandaag weer de nodige toeloop van allerlei aanbieders, zo passeren in een kort tijdsbestek achtereenvolgens de jongen met de eieren, een nieuwe persoon de waterflessen verkoopt, de koekjesmevrouw en een nieuwe wasvrouw.
Het opportunistisch meebewegen met de steeds groter wordende campertoevloed heeft Tafraout economisch gezien geen windeieren gelegd. Dat adaptief vermogen uit zich in allerlei aangepaste diensten die een nieuwe groep ondernemers volop kansen biedt een goed belegde boterham te verdienen. Waar sommige zaken niet of nauwelijks in prijs zijn gestegen, de gardien kost nog steeds 15MAD en het aanvullen van water uit de waterwegen 40MAD houden andere dienst aanbieders er een eigen inflatie schaal op na, zoals bijvoorbeeld de wasvrouw Nehza. Voor de zelfde hoeveelheid was, kan misschien een kilootje schelen, reken ik nu ongeveer het dubbele af.
Overigens is dat nog steeds een koopje en ik zie mijn eega zeker niet die taak zelf ter hand nemen voor dat geld. Die laat zich momenteel met haar E-book zachtjes meewiegen in een aangenaam zuchtje wind in de hangmat, terwijl het zonnetje haar best doet temperaturen zeer aanvaardbaar op te krikken.
Even na drieën rijden Pieter en Leny het eiland op waar we staan. Leuk AR+ Marokko 2025 is nu voor driekwart compleet, alleen Trui en Kees ontbreken nog. Die hebben we btw nog even aan de telefoon gehad om te informeren hoe het met Kees gaat. Zij doen vandaag Taroudant aan en met een paar dagen komen zij ook deze kant uit om het AR-genootschap te completeren. Uiteraard worden Everdien en Thole node gemist, maar we worden nauwkeurig door laatste gevolgd. Misschien als alles meewerkt zien we elkaar in Spanje oid, Incha'allah.
Rond vijven gaat we met zijn zessen uit eten in restaurant La Kasbah, een eettentje wat ons en ook Marita al langer intrigeert. Wijn serveren ze niet maar mag wel worden meegenomen horen we bij aankomst. Marita springt achterop de Muis en we halen de boxen Mucho Mas 🍷op, ons ondertussen afvragend of we niet zeer alcolistisch bezig zijn🫢🙃, maar een glaasje wijn smaakt toch wel lekker bij het menu. We nemen als hoofdgerecht allen de Kahlia, plakjes vlees met veel groenten. Achteraf heb ik niet het idee dat dat is wat we geserveerd krijgen, het lijkt me meer een tajine de boeuf. Maar smaken doet die zeker. Na een zeer gezellige etentje gaat ieder op huis aan. Weldra zoek ik mijn bed op.
Vrijdag 7 februari - Tafraout
Tafraout ☀️19°C
Heerlijk die werkende kachel in de ochtend. Toch komt het moment dat ik de kou buiten moet gaan weerstaan. Ik los dat op door rond half negen gekleed volgens de laatste Marokkaanse bromfiets-trend op de Muis plaats te nemen, om brood te halen in het dorp. Zo draag ik een joggingsbroek met T-shirt en trui en daar overheen een dik wollen Portugees vest. Onder mijn bromfietshelm tooi ik mijzelf met een ijsmuts op mijn hoofd en voorts draag ik handschoenen en babouches. Deze camouflage werkt uitstekend want ik val met deze outfit totaal niet uit de toon tussen de andere bromfietsers 😃. Bij de bakker neem ik drie baguettes en twee croissants af en in de waterdunne kou pruttelt de Muis weer naar het keteldal. Ik ben Ahmed de bakker net niet voor, maar schud wel met mijn hoofd dat we vandaag niets afnemen. Ik lever zoals beloofd 1 baguette af bij Henk en Marita en ga daarna als de wiedeweerga naar binnen voordat ik alsnog versteen door de lage temperatuur. We starten de dag kalmpjes op met een lekker ontbijt.
Niet lang daarna heb ik mijn dagelijkse dans met de geiten wanneer ik hen de sinaasappelschillen voer. Als een ware toreador moet ik geitenkoppen ontwijken die de hele zak willen wegrukken. Dan steken we pas bij elven opnieuw onze neus weer uit de camper, als het zonnetje alles opwarmt, net op het moment dat Pieter zijn camper verplaatst naar een mooie plek even verderop. Met de Muis ga ik naar het afstortpunt voor de cassette en 's middags pak ik de ladder om de zonnepanelen bovenop het dak van stof en vuil te ontdoen. Niet veel later raap ik Marjos van de grond die zich in de hangmat wilde laten zakken maar er achterwaarts finaal overheen kwakt. Ik lap haar schrammen op de rug wat op met wondspray, betadine en wondgaas.
Ik trap vervolgens de Muis voor de laatste maal vandaag aan en haal een paar boodschappen in het dorp, ingelegde citroen, kipfilet en olijven voor de avondmaaltijd straks. De Keek op de Dag borrel is weer gezellig, enerverend en met veel jolijt en gelach.
Zodra het zonnetje de bergkam raakt is het uit met de pret, want de temperatuurval zet zich weer in. Ieder zoekt de warmte van de camper op. Vandaag een herhaalrecept, kip met veel groenten, aardappelschijfjes, ingelegde citroen en pittige olijven. Na drie kwartier staat het heerlijk geurende eindresultaat op tafel, een blijvend succesnummertje. Eigenlijk zijn het veel woorden voor het nietsdoen deze dag. Maar dat voelt zo goed.
Zaterdag 8 februari - Tafraout
Tafraout 🌞19°C
Tafraout is zo'n stek waar het mañana- mañana-gevoel snel de overhand neemt. Niets moet, alles mag. Bezoekjes aan dorpjes oid worden vooruitgeschoven, we hebben hier immers toch nog voldoende tijd te gaan. Dat leidt ook snel tot uitstel van allerlei zaken die mogelijk toch wel aandacht behoeven, bijvoorbeeld het lozen van grijs water, of het kitten/afplakken van de rand van het grote dakluik. Voor het ritje naar de bakker deze ochtend pak ik mijn donzen winterjas, die geparkeerd ligt op het hefbed. Een schot in de roos die houdt alle kou buiten. Ik kom terug met 5 baguettes, want de brood service is inmiddels uitgebreid met Pieter en Leny.
Rond half twaalf wandelen we naar het dorp en pakken daar eerst een nos-nos je op het terras van café Tagadirt. Dan is het maar een paar stappen naar ons babouche-adresje waar Marjos een groen paar aanschaft. De verkoper is niet te vermurwen en wil voor deze 100MAD hebben, alles is duurder geworden klaagt hij. Ach ik gun de man ook wel wat, hij blij, eega blij. We dwalen wat door de vaste Souk en kopen nog wat kralen armbandjes waaraan goudkleurige handjes van Fatima hangen. Die kunnen worden gebruikt als hangertjes aan oorbellen. Wederom verkoper blij, eega blij 😄.
Langzaam wandelen we camperwaarts en ploffen na de lunch in het zonnetje, heel hard van plan niets meer uit te voeren. En zo geschiedt.
Als ik even mijn hielen licht om boodschappen te halen op de Muis, neemt bakker Ahmed zijn kans waar en duikt efkens in onze hangmat.
Ondanks dat de vrouwen hier allemaal in het zwart lopen, is er voldoende kleurrijke kleding te koop
Wat na drieën arriveren Kees en Trui wat het genootschap Avondrood Plus Marokko 2025 compleet maakt, 👍 en heel fijn om hen weer te zien. Mooi voor de verhalen-uitwisseling voor de Keek op de Dag. Die vliegen dan ook kwistig over de tafel, met een knabbeltje en een drankje, supergezellig! Maar zodra de zon de bergkam raakt en eroverheen kukelt is het stante pede afgelopen met de pret. Iedereen verdwijnt spoorslags naar het eigen thuisvoertuig.
Vandaag is in het kader van de diversiteit risottodag. Dat betekent dat we de nodige aanlooptijd hebben voor het maaltje met gewelde funghi, ui, safraan en kip op tafel staat. Heerlijk, maar altijd machtig, dus ook te veel. Maakt niet uit, we glijden langzaam onderuit.