Deel 4 mei/juni 2025

Klik op de afbeelding om het routeoverzicht open te klappen

Donderdag 5 juni - Kaunas

Salociai - Kaunas      181 kilometer      🌥️/🌧️ 22°C

The road ahead is .. hmmm... not empty, het is druk op de weg. Behalve dan als op een fotomomentje een tractor al het verkeer heeft opgehouden. De route zuidwaarts richting Kaunas is merendeels enkelbaans en het asfalt stelt nogal eens teleur. De vele vrachtwagens veelal op weg naar Polen drukken met hun gewicht nog diepere sporen in het wegdek. En het is niet droog. Sterker nog het plenst bij tijd en wijle. Als we een uurtje onderweg zijn gaat er een alarmsignaal of op de mobiel van Marjos. De Meteo van Litouwen waarschuwt voor extreem weer. Zware windstoten, donderbuien, zelfs droge bliksem de komende uren. Vermijd staan onder bomen en hoogspanningskabels, wegens breuk en ga niet in open veld staan (blikseminslag) oreert het bericht. De distrikten rondom Vilnius en Kaunas ondervinden de meeste hinder zo zijn de voorspellingen. We kachelen nochthans vrolijk verder, zelfs als de lucht verderop nog donkerder kleurt.

Rond half een bereiken we Kaunas en we fourageren eerst bij een Lidl. Na de lunch op de parkeerplaats gaan we op zoek naar Fort IX en het is zowaar droog als we aankomen. Het is één van de 19e eeuwse forten die een grote verdedigingsring vormen rond de stad. Wat dit fort meer bijzonder maakt is dat de Nazi's hier zo'n 50.000 mensen hebben vermoord. De grootste groep vormen 30.000 gedeporteerde Joden uit Duitsland, Frankrijk, maar vooral Litouwers. Zij werden na aankomst zonder pardon neergemaaid. In Kaunas was een getto ingericht als concentratiekamp. Een groots monument met drie sculpturen verrees in 1991 boven het massagraf, die lijden, strijd en zegevieren symboliseren. Verschillende gedenkstenen herdenken het lot van de vermoorden.

Lijden, Strijd en Zegevieren

 In het fort is een museum ingericht,  het thema behandelt voornamelijk  de onderdrukking van Litouwers in de Sovjetperiode. Een uitzondering daarop is aandacht voor de Nederlander Jan Zwartendijk (1899-1976) die als directeur van Philips en als diplomaat (consul) in Kaunas was gestationeerd. In de periode 1940-1941, tijdens de Sovjetbezetting die ontstond na het Molotov-Ribbentroppact, redde hij naar schatting 10.000 Joden. Vele waren Polen ontvlucht door de Duitse bezetting in 1939 en waren ook onder de Sovjets hun leven niet zeker. Jan schreef 2300 gezinsvisa uit voor Curacao. Met behulp van de Japanse consul die voor transitvisa zorgde in Japan konden mensen via Rusland en Japan bijvoorbeeld naar de VS konden reizen. De in 1976 overleden Philipsman werd tijdens zijn leven hiervoor niet onderscheiden. Pas na zijn dood werden hem postuum talloze onderscheidingen toegekend.

We lopen nog een rondje om het grote fort. Terug in de camper gaat het werkelijk plenzen en plenzen. Geduldig zitten we het slechte weer uit, wat tot het einde van de dag aanhoudt. We rijden naar een parkeerplaats die hoog gelegen is aan de andere kant van de rivier de Memel. Vanaf het platform kijken we zo over de rivier op de oude stad. Een bezoek moet wachten tot morgenochtend. Nu gaan de voetjes omhoog.

Vrijdag 6 juni - Warschau

Kaunas (Lt) - Warschau    415 kilometer    🌤️ 28°C

A brand new day, zonnig en droog. Tijd om de oude stad met een bezoek te vereren. Echter, met de universiteit om de hoek is de camper deze ochtend compleet ingebouwd door dubbel geparkeerde auto's. Oepsie, dat wordt lastig om de betrokken chauffeurs te vinden. Maar als het busje van een montagebedrijf direkt naast ons nu even weg kan, dan kunnen we met het nodige heen-en-weer-steekwerk van deze parkeerplaats afkomen. Ik zie een monteur lopen en spreek hem aan. Hij hoort inderdaad bij het busje en vindt het geen enkel probleem om die even weg te halen, probleem opgelost 😄.

Achter de oude stad, vlakbij de te goed gerestaureerde burcht, parkeren we de camper en lopen de oude stad in. Aan deze kant liggen de straten open en wordt er hard gesleuteld aan het oude raadhuis, niet echt fotowaardig dus. De kathedraal ziet er aan de buitenkant wat gewoontjes uit, binnen heeft het 19e eeuwse interieur toch weer een aparte uitstraling. Het valt op dat veel Litouwers even de kerk inlopen om wat te bidden. Ondanks dat men hier sowieso katholiek en zeker religieus is, geven de onzekere tijden wellicht extra druk om hier heil te zoeken.

We wandelen verder de Vilniaus Gatvé af, waar hier en daar nog wat oude gevels zijn te bewonderen. Bij Pjazz Kitchen strijken we neer op het buitenterras voor de lunch en bestellen Beetrootsoup en een salade. De geserveerde soep is zeker niet de koude paarse bietensoep, maar een gewone warme groentebouillon. Volgens de niet zo vriendelijke serveerster is het wel bietensoep 😵‍💫. We komen na wat aanhoudend geklaag overeen de soep niet af te rekenen. De Caesar salade smaakt overigens prima. Time to go.

Ons eerste aanrijdoel ligt 260 kilometer verderop, Lomza in Polen en voert over een grotendeels nieuwe snelweg. De navi's (onvoldoende ge-update) hebben enige moeite om de route richting Warschau te herkennen, doch de bewegwijzering volstaat ook. De saaie kilometers worden gestaag weggereden. Om het getjingel van de E-Toll-app wat te camoufleren zorgt Spotify nog voor enig vertier. Rond half vier arriveren we in Lomza. De ene P4N P is een bouwplaats met nieuwbouw appartementen en de P in de stad is een rommeltje. Na ampel beraad besluiten we door te rijden naar Warschau, ruim 140 kilometer verderop.

Zaterdag 7 juni - Warschau

Warschau    🌦️ 25°C

Onvoorstelbaar, wat een rust als we ontwaken op deze P en dat midden in deze grote stad. Onnodig te vertellen dat we uitstekend hebben geslapen. De dag verdient ook een kalme start en pas om elf uur nemen we bus 127 die ons naar het Palac Kultury i Nauki brengt. Dit momenteel op twee na hoogste gebouw van de stad is een kolossaal gebouw met een duidelijke Sovjet-architectuur. Het heeft veel weg van de evenknie die we in Riga hebben gezien, met eenzelfde achtergrondverhaal. Dit bouwwerk uit 1955 is een 'geschenk' van de SovjetUnie aan het Poolse volk. De iconische wolkenkrabber met een duidelijke geblokte Sovjet-architectuur was op dat moment het op 8 na hoogste gebouw ter wereld. Nu is het nog altijd het op één na hoogste gebouw van Polen. Op het immense plein hiervoor, nu deels bebouwd, werden vanaf een groot bordes de militaire defilées afgenomen. Nu wordt het Palac omgeven door het nieuwe Polen, met grote winkelcentra en glazen torenkrabbers. Het is een drukte van belang, eigenlijk ook wel logisch op de zaterdag. Mensen die goed en verzorgd zijn gekleed versterken het beeld, dat het Warschau van nu een kosmopolitische stad is.

Op het grote plein passeert een parade met als thema de Zeemeermin, het stadswapen van Warschau. Enige tientallen auto's met aanhangers waar op verschillende wijze invulling wordt gegeven aan hoe dit figuur er zou moeten uitzien. Best ludiek.

Het opgestarte Googlemaps wijst ons de looprichting om bij de resten van de muren te geraken van het oude Joodse Getto. Dat kost de nodige moeite omdat je de brede avenues hier niet zomaar kunt oversteken. Er moeten heuse omwegen worden gemaakt om uiteindelijk die plek te bereiken. De teleurstelling is wel daar als we moeten constateren dat het hekwerk vlak voor de muurrestanten gesloten is. Oja bedenken we (te laat), zaterdag Sabbath 🫣. Natuurlijk pogen we wel van de muur een plaatje te maken.

We lunchen bij het onogelijke restaurantje Baguette Mi, die anders dan haar naam vermoedt fantastische Vietnamese maaltijden serveert.

Buiten, onder de overkapping vandaan drupt de regen gestaag omlaag. Het noopt ons verdere uitstapjes te beperken, we duiken een groot winkelcentrum in, één van de tientallen die Warschau rijk is. Het verscheiden aanbod en het vele winkelende publiek accentueren meteen de welstand van Polen, het gaat hier bijzonder goed. Ik schaf wat schoenen en mooie shirts aan, voor een leuk prijsje, zo was ook al onze ervaring in 2023.

Bij Costa Coffee komen we even op adem en verzorgen de inwendige mens. Bus 127 brengt ons weer terug bij de camper. Morgen zetten we onze verkenning voort.

Zondag 8 juni - Warschau

Warschau    🌤️/🌧️ 24°C

Warschau gelegen in Mazovië volgt in 1596 Krakau op als hoofdstad. Net als Polen kent de stad bloeiende perioden van onafhankelijkheid, die worden afgewisseld met roerige tijden van vaak zware onderdrukking door vreemde mogendheden. In 1939 vlak voor de Duitse inval van WO II heeft de stad 1,3 miljoen inwoners, waarvan een derde Joods en is het één van de grootste steden van Europa. Sowieso had Warschau het grootste aantal Joden binnen haar stadsgrenzen ter wereld. Deze wereldoorlog verloopt desastreus voor zowel de stad als haar ingezetenen. De Duitsers houden ongelooflijk huis door het vermoorden van alle Joodse inwoners, het daarbij volledig vernietigen van het Getto in 1943 en later de complete stad bij de opstand van 1944. Overigens wachtte het Rode Leger van de Russen geduldig in 1944 achter de rivier de Wisla, nu de scheidslijn middenin de stad, totdat de Duitsers die opstand bloedig onderdrukten. Alleen al bij deze laatste geweldsgolf komen 200.000 Polen om. Slechts 420.000 inwoners overleven de zwartste periode in het bestaan van de stad en bijna 90% van de bebouwing is met de grond gelijk gemaakt. Dit alles maakt dat in het zwaar christelijke katholieke Polen, Warschau ook wel de doornenkroon van Christus wordt genoemd. Het aantal slachtoffers wordt nog vergroot als Stalin na de 'bevrijding' Poolse subversieve elementen, te denken valt aan de resterende opstandelingen en intelligentsia, liet elimineren. Polen blijft überhaupt de gevolgen aan den lijve ervaren van het beruchte Molotov- Von Ribbentrop pact (verdrag tussen Russen en Nazi's uit 1939) waardoor heel Polen westwaarts is opgeschoven. Grote delen van het vooroorlogse Polen liggen nu in Wit-Rusland, Oekraïne en Baltische staten. Het is aan de veerkracht van de Polen te danken dat de stad, met name de Stare Miasto (oude stad), maar ook andere historische bouwwerken exact zijn herbouwd. Daarbij werd gebruik gemaakt van foto's en originele bewaarde bouwdocumenten.

De door Canaletto in de 18e eeuw nauwkeurig geschilderde gedetailleerde contourlijnen werden als richtlijn gehanteerd bij de reconstructie. Zoveel mogelijk werden de oude stenen, gered uit het puin, gebruikt om panden te restaureren. Vandaag de dag kent Warschau ruim 3 miljoen inwoners en ondergaat de stad een ongekende metamorfose die de nog weinig resterende pompeuze Stalinistische architectuur verdringt. Glazen hoogbouw, flitsende infrastructuur, nieuwe appartementen en moderne winkelcentra stuwen Warschau met volle vaart de 21e eeuw in. Er hangt zo schreef ik gisteren al een kosmopolitische en opgewekte, ja zelfs bijna vrolijke sfeer. Wij vinden het een prachtstad.

Na een langzame opstart, zoals een zondag betaamt, gaan we aan het eind van de ochtend richting Lazienkipark. Hier worden zondags vanaf 12.00 uur gratis Chopin pianoconcerten gegeven in de openlucht door beroemde pianisten. Bus 116 en een overstap op de 180 brengen ons voor de ingang van het parkgedeelte waar het concert plaatsvindt. De laatste bus geeft al een indicatie van de animo voor dit concert en dat wordt onderstreept door de drukte bij het park. Duizenden mensen zitten al op bankjes, op eigen meegenomen stoeltjes of gewoon op plaids op het gras. 

Dat doen wij ook, wij gebruiken onze regenjasseen als ondergrond op het gras vlakbij het podium. De pianist wordt uitgebreid aangekondigd, een 21 jarige maar nu al fameuze Chinese pianist Hao Rao. Een virtuoos vertolker van Chopin met vele internationale prijzen op zijn conto. Hij komt op en ontvangt buigend het enthousiaste applaus en vangt aan. Zijn begaafd spel laat de mooie Chopin-klanken golven door het park en het publiek kijkt betoverd toe, prachtig. Het publiek is zeer divers, ouderen, daar scharen wij ons voor het gemak ook maar onder 😄, gezinnen met kinderen, jonge stellen, vrienden- en vriendinnenclubjes of gewoon individuen. Achteroverliggend met de ogen dicht van het pianospel genietend, kinderen slapend of spelletjes spelend op de mobiel van paps en mams, dromend meedeinend met de toonladders of ademloos gebiologeerd toekijken hoe Hao het toetsenbord met elegante en rake aanslagen beroerd. 

Na een uur waarin we de nodige opnamen en foto's hebben gemaakt, gaat de lucht fors betrekken en de wind neemt toe. Zo te zien is er regen op komst. Net voordat deze valt hebben we al weer plaats genomen in bus 116 die ons naar de Stare Miasto brengt. Daar in Pools restaurant Gosnieci gaan we eerst lunchen. Marjos een schnitzelschotel en ik gebakken kippenlevertjes met ui en appel. Wijntje en biertje erbij, smullen.

Een traject dwars door de stad is afgezet en affiches laten zien dat het hier gaat om een hardloopparcours ten behoeve van de triathlon, zowel wedstrijd als recreatief. Ettelijk vele honderden deelnemers die een hele, halve of een kwart van de afstanden afleggen zien we vanmiddag passeren. 

Thriathlon en enkele van de vele straat artiesten

Zoals al eerder aangehaald is de oude stad consentieus wederopgebouwd met oog voor alle details. Zo goed dat de hele binnenstad op de werelderfgoed lijst van Unesco staat. 

De panden met hun zachte pasteltinten in de oude stad zien er dan ook prachtig uit. De drukte is ook hier op deze Pinksterzondag ongekend. Talloze flanerende mensen al dan of niet sabbelend aan een ijsje (een Poolse favoriet) lopen well-dressed rond. Zeer toepasselijk draagt een vrouw een prachtig shirt met de tekst 'Life is to short to wear boring clothes'. 

Restaurants, café's, coffeecorners, buitenterrasjes en natuurlijk ijssalons zitten bomvol en doen goede zaken. Polen zijn lekkerbekken en het aanbod is niet alleen groot maar ook kwalitatief goed. Wij flaneren mee, ons verbazend hoe mooi de stad in haar oude glorie is verrezen. 

We lopen een kerk in, passeren de opgekapte restanten van de burcht en komen uiteindelijk op de fraaie Rynek, de markt.

Een paar honderd meter verderop bezichtigen we nog het indrukwekkende monument die de opstand van 1944 memoreert. Aan de overkant ligt de kathedraal van het Poolse leger, totaal vernietigd in WO II en in de nasleep door de Sovjets. Van hieruit gaat er momenteel vanwege het hardloopevenement geen bus terug naar onze parkeerplaats, dus zorgt de benenwagen voor alternatief vervoer.

Even voor zessen laten we ons in de camper onderuit zakken met een wijntje. Dat hebben we wel verdiend. Morgen het vervolg.

Maandag 9 juni - Warschau

Warschau    🌦️ 18°C

Tweede Pinksterdag is een onbekend fenomeen in het toch zo katholieke Polen. Gevolg, op deze maandag gaat Polen gewoon aan de arbeid. Eén van die werkzaamheden is het onberispelijk bijhouden van het groen en het gras. Laat nou net achter onze camper op het nevenperceel achter het hek zo'n projectje liggen. Ergo, rond zeven uur stuiteren we door brute geluidsgolven van snerpende grasmaaiers en loeiende kettingzagen ons bed uit. Na een uur is het gepiept, alles ziet er weer crescendo uit en krijgen onze tuterende oren rust. We genieten van ons ontbijtje en maken ons klaar om op de laatste dag van ons verblijf in Warschau de stad in te gaan. Het weer is wat omgeslagen. Het is een stuk koeler en er wordt wat regen verwacht verspreid over de dag. Op de planning staat nog een bezoek aan het Joods kerkhof. Natuurlijk is er nog veel en veel meer te zien en te doen in deze metropool, maar dat moet wachten tot een volgende keer. Ook willen we nog wat shoppen. De beste route met openbaar vervoer verloopt met een overstap bij het winkelcentrum tegenover het Palac Kulturny, de Russische wolkenkrabber. Dus doen we na het busrit 1 eerst maar deze winkels aan. Marjos koopt nog een broek, voor de rest kan het aanbod ons hier niet bekoren.

De tram vervoert ons daarna naar het Cmentarz Zydowski, het Joods kerkhof. Fantastisch hoe het openbaar vervoer in Warschau is geregeld. Het materiaal is modern en trams en bussen hebben veelal hun eigen vrije traject zonder ander verkeer. Dat geeft ze niet alleen vrij baan maar het schiet ook op. Bovendien is de frequentie van aanbod hoog, je hoeft nooit lang te wachten. Het mooiste is, het kost ons niets, openbaar vervoer voor 70-plussers is gratis, toffe regeling !

Het Cmentarz Zydowski is een van de grootste Joodse begraafplaatsen ter wereld. Het oude Joodse kerkhof Praga was bijna vol dus werd in 1806 dit kerkhof ingericht en het beslaat 33 hectare met meer dan 250.000 graven. Ten tijde van WOII werd het complex deels verwoest, er vonden massa-executies op het terrein plaats en werden er massagraven ingericht. Tijdens de Opstand van Warschau liep de frontlijn dwars over de begraafplaats, wat nog meer schade aanrichtte. Nu liggen grote delen er verwaarloosd bij, ook al omdat er door de Holocaust geen nabestaanden meer zijn om voor de graven te zorgen. Scheefhangende grafzerken wisselen af met gebroken en gebutste grafmonumenten. Een paar bekende Joodse leiders van het Getto liggen hier begraven. Het kerkhof is nu nog in gebruik, begrafenissen vinden nog steeds plaats.

Dan maken we onze eerste ronde op de begane grond langs wat kleding- en schoenenzaken. We vinden beiden niet iets naar onze gading. Behalve dan een hoed die ik voor een zacht prijsje aanschaf. Het is opvallend druk en wederom valt mij op dat de mensen over het algemeen goed gekleed rondstappen. Zelfs oudere mensen kleden zich modern en trendy. In de brede corridors staan overal banken en stoelen met oplaadpunten voor mobiel of computer en mensen maken daar driftig gebruik van. Ook tijdens het lopen wordt de inwendige mens goed bedacht. Koffiebarretjes, ijssalons en patisseriezaakjes doen goede zaken.

De Polen zijn zoetekauwen: talloze gebakskraampjes in dit winkelcentrum

Ik maak zelf nog een rondje op de bovenetage, Marjos ploft ondertussen op een bank. Ook in dit prachtige winkelaanbod word ik niet getriggered om iets aan te schaffen. De dag is voorbij gevlogen, dus spoeden we ons met tram en bus terug naar de camper. We puffen uit, weer meer dan 12.500 stappen vandaag.

Dinsdag 10 juni - Włocławek

Warschau - Łódź - Włocławek    253 kilometer      🌦 20°

Koeterwaals, Piętro wyłączone z użytku. Tja dan heb je me echt, ik kan hier echt geen chocola van bakken. Maar ik ben niet voor een gat te vangen. Met een verwrongen mond en struikelende tong worstel ik mij door de woorden als ik in mijn best mogelijke uitspraak het probleem aan een Pool voorleg. Een meewarige blik valt mij ten deel. Ook mijn volgende pogingen stranden op opgetrokken wenkbrauwen, nou ja zeg. Het strookt volkomen met eerdere ervaringen van de afgelopen dagen. Als ik de tekst bij de hand heb, dan geschiedt er een mirakel. Aha zegt men. De uitspraak die volgt correspondeert in de verste verte niet op hoe het geschreven wordt. Zo worden sommige letters al anders uitgesproken dan hun schrijfwijze. Het extra venijn zit 'm in allerlei tekentjes die worden toegevoegd aan de letters. Accent aigu, accent grave, cedille, hoedjes staand en ondersteboven en streepjes door letters. Een mooi voorbeeld is de stad Lodz, waar we deze ochtend op aan koersen. De Poolse schrijfwijze is Łódź. Daar zit de clou. Łódź wordt uitgesproken als Woedzj. Zelfs talenvirtuoos Vicky Leandros had met Theoooo, wir fahr'n nach Lodz de verkeerde afslag genomen en kwam niet uit in Lodsch 😄. Overigens stond de eerstgenoemde zin op een bordje in een prachtig museum, waarover straks meer, met een keurige Engelse vertaling eronder: floor excluded from use. De geschetste situatie met de meewarige Pool is fictief maar had zich kunnen voordoen.

Het kost deze ochtend enige moeite om Warschau achter ons te laten. Na eerst nog een rustig stukje waarbij we onder andere de futuristische 'Glazen tunnel' doorkruisen, duiken we de ochtendspits in die het verkeer in een stevige greep houdt. Ons 'fileleed', een vertraging van drie kwartier, ondervangen we door luidkeels met één van onze Spotify playlists mee te jammeren met open ramen. Hetgeen wederom wordt beantwoord met meewarige blikken vanuit omringende Poolse auto's. Een gratis sanizuil bij een tankstation 30 kilometer verderop lost al onze service problemen op. Fris en fruitig karren we voort.

Op een P aan de rand van Łódź wringen we de camper op een krappe plek tussen andere auto's. Met bus en tram, wederom gratis voor de firma Oud en Gebogen, zoeven we in notime naar de stad, richting Manifaktura.

De schitterend gerestaureerde gebouwen van dit 19e eeuwse grote industriecomplex van textielbaron Izraël Kalmanowicz Poznanski herbergen nu shoppingmalls, restaurants, cinema's en musea. Tussen de gebouwen zijn terrasjes, waterpartijen, strandjes en speeltuinen aangelegd. Façades van de oude fabriekshallen worden gecombineerd met moderne architectonische aanvullingen. Wij vinden het een wonderschone combinatie.

Thema van deze expositie heeft te maken met urgente sociale kwesties. Zo is er bijvoorbeeld een korte documentaire over een groep kunstenaars die protesteert tegen het ontwateren van een natuurgebied rond de rivier de Warta om een groot afgegraven bruinkoolgat te vullen met water. Op hun schouders dragen zij een veren dek, het heeft iets weg van de verentooi van indianen, om te duiden dat met name de kwetsbare vogelstand hard geraakt zal worden. Een aantal veren dekken zijn als kunstobjecten aan de muur opgehangen.

Een paar tramstops verder brengt ons bij Piotrkowska. In deze straat rijgen grote Jugenstill en Art Nouveaupanden zich aaneen. Zij getuigen van de grootse textielhistorie van de stad die veel welvaart en rijkdom bracht. De panden en binnenstad hebben de oorlog ongeschonden overleefd. 

Łódź is ook een bekende stad van film en kunstenaars. Een heuse Walk of fame met namen van acteurs, regisseurs is met bronzen sterren in het plaveisel vereeuwigd. Voor het pand op no.76 staat een bronzen standbeeld van de beroemde pianist Arthur Rubenstein die gezeten achter een vleugel schuin naar zijn geboortehuis kijkt. 

Een Bolt-taxi brengt ons terug naar de parkeerplaats en daar vervolgen we onze weg. We rijden ruim 100 kilometer naar een overnachtingsplek op een parkeerplaats bij een stuwmeer van de rivier de Wisłą in Włocławek. Direct achter het talud zetten we de camper neer, vandaag staan we hier alleen. Wat een rust.

Woensdag 11 juni - Gdańsk

Włocławek - Gdańsk    262 kilometer      🌦 18°

In het mooie zacht golvende landschap vervloeien groentinten van gewassen en planten tot een vredig uitzicht. Vaak ploppen daar in ons zicht felrode spikkels op, bloeiende klaprozen. Soms zo uitbundig dat ze hele linten vormen naast de kleine binnenweggetjes die we vandaag noordwaarts volgen. Van dat diepe rood, al dan of niet gemengd met de kleuren van andere veldbloemen. Een schitterend kleurenpalet waarvan een schilder emotioneel van wordt.

Waar gisteren langs binnenwegen zich talloze kruizen met een Christusfiguur bevonden, veelal omringd door ware bloemenzeeën, is het vandaag de beurt voor Maria. Soms koud en verregend buiten, maar ook overdekt of zelfs in een glazen nisje is zij eveneens voorzien van linten en bloemen. Ondanks dat het slechts 18° is met af en toe een klein regenbuitje, laat ook het zonnetje geregeld haar stralen over het landschap van Küjavië en Pommeren vallen en geeft kleuren extra flonkering. Zo tegen het middaguur kruist onze route van vandaag in het gehuchtje Kisielice die van een eerdere route op de heenreis (20/5 Torun-Buczyniec). Bij de Biedronką supermarkt aldaar vullen we de voorraden aan en lunchen we op de naastgelegen P.

De Tom-tom heeft vervolgens voor ons nog kleinere weggetjes in petto. De mooie, soms tunnelvormende lindebomen weerszijden de weg beperken de snelheid nog meer als we ons langs tegemoetkomende vrachtwagens moeten persen.

Op de route naar Gdańsk passeren we Malbork. Hier staat het begin 14e eeuw gebouwde grootse bakstenen burchtcomplex van Europa, Mariënburg. Het is het oorspronkelijke hoofdkwartier van de kruisridderstaat van de Duitse Orde in West-Pruisen. We schieten rijdend wat plaatjes vanuit de camper en vervolgen onze route richting Gdańsk.

Aan de horizon doemt de stad op en niet lang daarna bevinden we ons in het havengebied. Naast oude scheepswerfhallen staan net zulke gedateerde havenkranen met hun geroeste grijze zwanenhalssilhouet. Yep, hier moeten we zijn. Via een opengebroken hobbel-de-bobbel route in het oude havengebied bereiken we het parkeerterrein gelegen vlak naast de officiële camperplaats. Weliswaar is het hobbelige terrein bezaaid met regenplassen, maar we vinden een goed plekje naast de enige andere geparkeerde camper. Het tarief voor 24 uur is 18 Złoty (= €4,20 per dag), een koopje. Buiten zien we toeristen met gidsen lopend of in karretjes voorbij komen en stilstaan bij gehavende panden hier recht tegenover. We bevinden ons dan ook in het hart van het oude scheepswerfgebeuren, de ontstaansplek van van het legendarische Solidarność. De vakbond die een prominente rol speelde in het verzet tegen het regime in Polen en als één van de belangrijkste elementen wordt beschouwd voor de val van het communisme in het Oostblok. Het museum staat hier vlakbij, maar dat moet wachten tot morgen. Nu een wijntje en voetjes omhoog.